بسیاری از افراد دندانهای سفید و صاف را با سلامتی و زیبایی مرتبط میدانند. اگر دندانهای شما به طور طبیعی صاف نباشند، میتوانید به دلیل زیبایی یا برای حل مشکلات پزشکی، ارتودنسی را در نظر بگیرید. اما چگونه تشخیص دهیم که آیا به ارتودنسی نیاز داریم یا خیر و اگر فکر میکنید به آن نیاز دارید، چه باید بکنید؟ در خصوص اینکه ارتودنسی برای شما مناسب است یا خیر چند مرحله ساده وجود دارد که از طریق آن میتوانید نیاز به ارتودنسی را بفهمید.
برای تشخیص نیاز به ارتودنسی دندانهایتان را معاینه کنید
به دنبال دندان های شلوغ یا کج باشید.
به این موارد مال اکلوژن گفته می شود. علائم هشداردهنده شامل دندانهایی است که به نظر میرسند کنار هم مینشینند. دندانهایی که با یکدیگر همپوشانی دارند و دندانهایی که به طور قابل توجهی از دندانهای اطراف بیشتر بیرون آمدهاند. ازدحام دندانها مشکل رایج تری است که با استفاده از ارتودنسی قابل حل است.
- برای تشخیص اینکه دندانهای شما تراکم دارند یا خیر، میتوانید از نخ دندان استفاده کنید. اگر نخ بین دندانها به سختی حرکت کند؛ ممکن است دندانهای شما بیش از حد نزدیک به هم باشند.
درک کنید که مال اکلوژن چگونه ممکن است شما را تحت تاثیر قرار دهد.
دندانهای شلوغ یا بیش از حد نزدیک به هم قرار دارند، حتی برای متخصصان دندانپزشکی هم ممکن است سخت باشد تا به درستی آنها را تمیز کنند. تجمع پلاک بر روی دندانها میتواند باعث ایجاد سایش مینای دندان، حفرههای دندان، پوسیدگی دندان و بیماری لثه شود. بیماری لثه یکی از عوامل مهم در توسعه پریودنتیت است و بیمارانی که دندان های شلوغ دارند، در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
- موارد زیادی میتواند باعث به وجودآمدن دندانهای کج و یا تراکم شده باشد. برخی از افراد استخوانهایشان برای نگهداری صحیح تمام دندانهایشان کافی نیست که این امر باعث جابهجایی و تراکم دندانها میشود. این موضوع معمولاً به دلیل وراثت ژنتیکی اتفاق میافتد، به این معنی که در اکثر موارد، فک بالایی را از یکی از والدین خود و فک پایینی را از دیگر والدین به ارث میبریم.
- اشخاص دیگر ممکن است پس از رشد دندانهای عقل، تراکم دندانها را تجربه کنند و این امر باعث میشود که دندانهای جلویی کج به نظر برسند. زیرا ریشهها و پشتیبانی استخوانهای آنها ضعیفتر از یکی از دندانهای عقبی است.
یافتن دندانهای فاصله دار
فشردگی دندانها به تنهایی باعث ایجاد مشکلات نمیشود؛ اما اگر به طور خاص دندانهای کوچک را ازدست داده باشید یا فاصلههای زیادی بین دندانها دارید، این موضوع میتواند عملکرد نیش و فک شما را به خطر بیندازد. فضای دندان یکی از مسائل رایجی است که با استفاده از ارتودنسی حل میشود.
نیش خود را بررسی کنید
این نکته هم چنان مجهول است و باید راهکارهای متفاوتی را امتحان نمود. هنگام بسته شدن فک، دندانها باید با هم مطابقت داشته باشند. اگر فضای بزرگی بین دندانهای بالا و پایین شما وجود دارد یا اگر دندانهای بالا یا پایین شما به طور قابل توجهی به سمت دندانهای دیگر بیرون آمدهاند، ممکن است مشکلاتی در خصوص نیش دندان وجود داشته باشد که نیاز به اصلاح و استفاده از ارتودنسی دارند.
- اگر هنگام بسته شدن فک دندانهای بالا که از کنار دندانهای پایین امتداد مییابند بیشتر از نصف سطح قابل رؤیت دندانهای پایین را بپوشانند به این حالت اوربایت گفته میشود.
- اگر دندانهای پایین هنگام بستن دهان از دندانهای بالا بیرون زده شوند، به آن آندربایت گفته میشود.
- همچنین ممکن است در مواردی هنگامی که فک شما بسته میشود دندانهای جلویی پایینی شما با دندانهای جلوی بالایی تماس نمیگیرند و فضای ساژیتال به نام اورجت ایجاد میشود.
- دندانهای بالایی که به طور نامناسب در داخل دندانهای پایین قرار گرفته اند منجر به کراس بایت میشوند که در صورت عدم اصلاح میتواند منجر به عدم تقارن صورت شود.
متوجه مشکلات بایت بد دندان های خود باشید
وقتی فک بسته شما ناهمسان است، احتمال بالارفتن پلاک و ذرات غذایی تخمیر شده بین دندانها و روی آنها افزایش مییابد. این پلاک و ذرات غذایی تخمیر شده، میتوانند منجر به بیماریهای لثه، التهاب لثه، آبسه دندانی و حتی ازدست دادن دندان شوند که این امر مسواکزدن و تمیزکردن را بسیار دشوار و در بیشتر موارد ناقص میکند.
- فک بسته ناهمسان ممکن است باعث مشکل در جویدن شود که میتواند منجر به درد در دهان و حتی ناراحتی گوارشی شود.
- ناهمسانی در فکهای شما میتواند منجر به کشش و فشار زیاد در عضلات شود که میتواند منجر به سردرد مکرر شود.
- اوربایت بیش از حد میتواند باعث شود که دندانهای جلویی پایین به بافت لثه روی سقف دهان شما آسیب برساند و جویدن را بسیار دردناک نماید.
سایر علائمی که نشان میدهد به ارتودنسی نیاز دارید
آیا غذا در بین دندانهایتان گیر میافتد؟
اغلب، گیرافتادن غذا در دندانها میتواند محیطی برای بیماریهای باکتریایی فراهم کند که ممکن است منجر به بیماری لثه و پوسیدگی دندان شود. ارتودنسی میتواند کمک کند تا فاصلهها یا جایگاههای خالی میان دندان ها که باکتریها و ذرات غذایی را محبوس میکنند از بین بروند.
بوی دهان خود را استشمام کنید
بوی بد مکرر یا مستمر دهان، حتی پس از مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، ممکن است نشانه ای باشد که باکتریها در میان دندانهای کج یا متراکم قرار گرفتهاند. همچنین ممکن است پاکتهایی در لثه وجود داشته باشد که باعث چرک در آن میشوند.
در مورد علت بوی بد دهان به این پاراگراف توجه فرمایید.
شایع ترین علت بوی بد دهان مرتبط به مشکلات دهان و دندان است که در بسیاری از موارد، مسواک زدن دندان ها، استفاده از دهانشویه یا جویدن برگ نعناع می تواند به رفع بوی بد دهان کمک کند. اما بوی بد دهان مزمن و مداوم میتواند نشانهای از مشکلات زمینه ای دهان یا حتی سلامت بدن است. برای درمان همیشگی و قطعی بوی بد دهان ابتدا باید علت اصلی آن را شناسایی نمود.
دکتر مریم حاکم زاده
به نحوه صحبت کردنت گوش کن
اگر متوجه لب زدن شدید،این ممکن است ناشی از نامناسب بودن قوس دندانی و تراز دندانها باشد. ارتودنسی میتواند با صحیح ترازکردن دندانها و فک شما به ازبین بردن این مشکل کمک کند.
آیا بصورت مکرر درد فک را تجربه میکنید؟
اگر فک شما نامناسب باشد، ممکن است فشار اضافی را بر روی مفاصل تمپورومندیبولار، محوری که فک شما را به سرتان متصل میکند، احساس کنید. اگر به طور مکرر در این ناحیه درد یا سفتی را تجربه میکنید، ممکن است نیاز به ارتودنسی داشته باشید تا فک خود را بهصورت صحیح تراز کنید و نیش را که باعث تنش ناهمگن در TMJ شما میشود، اصلاح کنید.
بررسی شرایط داشتن ارتودنسی
به این فکر کنید که چرا ارتودنسی می خواهید.
مردم دلایل زیادی را برای ارتودنسی انتخاب میکنند. گاهی اوقات تنها یک تصمیم زیباییشناختی است. بسیاری از مردم دندانهای راست و سفید را با سلامت و زیبایی مرتبط میدانند و در واقع هیچ مشکلی هم در داشتن یک لبخند سفید درخشان نیست. بااینحال، همچنین دلایل پزشکی برای درنظرگرفتن ارتودنسی وجود دارد.
- عدم تراز دندانی و مالاکلوژن (دندانهای کج یا شلوغ) دلایل پزشکی شایع برای استفاده از ارتودنسی هستند.
میزان تمایل خود برای زندگی با ارتودنسی را تعیین کنید
اگر بزرگسال هستید، ممکن است ارتودنسی را در مدتی بین 12 تا 20 ماه بر روی دندانهای خود داشته باشید. بیشتر کودکان و نوجوانان نیاز به استفاده از ارتودنسی برای حدود 2 سال دارند. احتمالاً پس از برداشتن ارتودنسی، برای چند ماه نیاز خواهید داشت تا از ریتینر یا نگهدارنده ارتودنسی استفاده کنید، و اگر شکیبا و پرتلاش نباشید، ممکن است در طول درمان تسلیم شوید. اطمینان حاصل کنید که برای تعهد بلندمدت آماده هستید.
- ارتودنسی بزرگسالان ممکن زمان بیشتری نسبت به ارتودنسی کودکان ببرد. علاوه بر این، به دلیل اینکه استخوانهای صورت بزرگسالان توقف رشد کرده و به طور قابل ملاحظه ای مینرالیزه شدهاند، ارتودنسی نمیتواند برخی از شرایط مانند اختلال خواب در بزرگسالان را اصلاح کند.
- 12 تا 20 ماه ممکن است مدت زمان طولانی به نظر برسد، اما سعی کنید بر روی نتیجه و احساس خوبی که از داشتن دندانهای زیبا به دست میآید تمرکز کنید.
مطالعه مقاله ارتودنسی چقدر طول میکشد؟ | عوامل موثر در مدت زمان درمان توصیه میگردد.
با دوستانی که ارتودنسی کردهاند صحبت کنید
به ویژه اگر بزرگسال هستید و قبلاً ارتودنسی نکردهاید؛ شنیدن تجربه یک نفر که ارتودنسی داشته است، میتواند به شما کمک کند تا تصمیم بگیرید که آیا ارتودنسی برای شما مناسب است یا خیر؟
تصمیم بگیرید آیا قادر به پرداخت هزینه ارتودنسی هستید یا خیر
ارتودنسی فلزی هزینه پایینی ندارد. ارتودنسی ویژه مانند ارتودنسی سرامیکی شفاف یا “نامرئی” (مانند اینویزیلاین) معمولاً گران تر هم هستند.
- برخی از بیمههای سلامت در ایران هزینه ارتودنسی را پوشش نمیدهند. با تأمینکننده بیمه سلامت خود درباره پوشش دندانی و هزینههای خود مشورت کنید.
- پیش از تصمیم گیری، قیمتها را از ارتودنتیستهای مختلف دریافت کنید. برخی از ارتودنتیستها خدمات را با قیمتی مناسب ترعرضه میکنند.
با دندانپزشکتان درباره دندانهای خود صحبت کنید
اگرچه دندانپزشکان تخصصی ارتودنسی را ندارند، اما برای شروع مشورت درباره دندانهای خود، مکان مناسبی را انتخاب کردهاید. دندانپزشک ممکن است به شما کمک کند تصمیم بگیرید که آیا باید به یک ارتودنتیست درباره دندانها و فکهای خود مراجعه کنید یا خیر.
- دندانپزشک شما همچنین ممکن است بتواند شما را به یک ارتودنتیست قابل اعتماد در منطقهتان معرفی کند و در صورت نیاز به پرکردن، خلع دندان یا رفع سایر مشکلات دندانی، میتواند مورد شما را قبل از شروع درمان آماده کند.
از دندانپزشک خود درباره ونیرها سؤال کنید
اگر دندانهای شما زیاد کج و متراکم نیستند تا نیاز به ارتودنسی برای ترازکردن داشته باشند، ونیرها میتوانند گزینه مناسبی برای شما باشند. ونیرها برگههای نازک پورسلن هستند که به جلوی دندانهای شما چسبانده میشوند تا ظاهر آنها را بهبود بخشند و با ایجاد نتایج فوری، دندانهای شما را مرتب و سفید می نمایند و به شما یک لبخند کامل میدهند.
دریافت مشاوره تا بفهمید ارتودنسی برای شما مناسب است یا خیر
از دندانپزشک خود درباره ارتودنسی سؤال کنید
دندانپزشک شما میتواند از شما ایکس ری بگیرد و آزمونهای بایت را انجام دهد که برای نیاز به مراجعه به یک ارتودنتیست به شما کمک خواهد کرد.
- دندانپزشک شما، همچنین میتواند ببیند آیا دندانهای شما بیش از حد متراکم هستند یا فقط کمی تنگ هستند.
با یک ارتودنتیست درباره دندانهای خود مشورت کنید
انجمن ارتودنتیستهای ایران یک پایگاه داده آنلاین از ارتودنتیستهای مجاز را در دسترس دارد. همچنین میتوانید از دندانپزشک معمولی خود برای معرفی بپرسید.
انواع روشهای ارتودنسی موجود را بشناسید
دوران هدگیرهای ارتودنسی وحشتناک «دهان فلزی» به سر رسیده است. حالا میتوانید با توجه به بودجه، نیازهای دندانی و ترجیحات ظاهری از بین انواع ارتودنسی، یکی را انتخاب کنید.
- ارتودنسیهای استاندارد فلزی معمولاً ارزانترین و مؤثرترین گزینه هستند. بااینحال، برخی از افراد ممکن است با داشتن ارتودنسی انگشتنما، احساس خودسانسوری داشته باشند.
- ارتودنسی سرامیکی شفاف مانند فلزی در جلوی دندانها قرار میگیرند، اما کمتر مشهود هستند. تأثیر آنها کمی کمتر از فلزی است و بهسهولت نیز زنگزده و شکسته میشوند. همچنین هزینههای ارتودنسی سرامیکی عموماً بیشتر از فلزی است.
- ارتودنسی نامرئی کاملاً متفاوت از سنتی است. رایجترین نوع نامرئی اینویزیلاین است. اینویزیلاین مجموعهای سفارشی است که به تدریج دندانها را به جای خود جابجا میکنند. از آنجایی که باید مجموعههای متعددی از آن ها برای جابجایی تدریجی دندانهای شما ساخته شود؛ جزو گرانترین گزینه ها هستند و کاربردهای محدودی دارند زیرا اثرات آنها قابل مقایسه با ارتودنسیهای رایج نیست. آن ها نیروهای متفاوتی تولید میکنند و همچنین برای مشکلات فک نیز به خوبی عمل نمیکنند.
سوال از ارتودنتیست درباره هرگونه خطر مرتبط با ارتودنسی
برای اکثر افراد، استفاده از بریس ارتودنسی روشی ایمن است، اگرچه گاهی اوقات ناراحتی نیز میتواند وجود داشته باشد. بااینحال، برخی از خطرات مرتبط با بریسها وجود دارد، بنابراین از دندانپزشک خود اطلاعات بگیرید.
- برای برخی از افراد، بریس ها ممکن است باعث کاهش طول ریشه دندان شوند. این امر در بسیاری از موارد مشکلی ایجاد نمیکند، اما در برخی موارد ممکن است دندانها ناپایدار شوند.
- اگر دندانهای شما پیش از این، توسط آسیب فیزیکی یا تصادف آسیب دیدهاند، جابجایی دندانها که به وسیله بریس ها ایجاد میشود، ممکن است باعث تغییر رنگ دندان یا تحریک عصب دندان شود.
- عدم رعایت دستورالعملهای ارتودنتیست ممکن است باعث شود که بریس های دندانهایتان به طور صحیح اصلاح نشوند. همچنین ممکن است پس از برداشتن بریس ها، تا حدی از اصلاح ساختار دندانها کاسته شود.
در مورد بهداشت دهان و دندان با متخصص ارتودنسی خود مشورت کنید
اگر تصمیم به استفاده از ارتودنسی گرفتید، شما نیاز خواهید داشت که مراقبت ویژهتری از دندانهای خود داشته باشید تا از بیماری لثه، پوسیدگی دندان و دفع کلسیم جلوگیری کنید.
- بهخاطر داشته باشید که تمیزکردن درست دندانها به هنگام استفاده از ارتودنسی بسیار سخت تر است، بهخصوص ارتودنسی فلزی یا سرامیکی شفاف که به دندانهای شما چسبیدهاند.