آیا دندان‌های شما نامرتب هستند؟ احتمالا دچار کراس بایت شده اید. کراس بایت، که گاهی به عنوان آندربایت نیز شناخته میشود، یک نوع مال اکلوژن یا بایت بد است که باعث ایجاد ردیفی از دندان‌های نامرتب میشود. که به طور نامناسب بر روی هم قرار گرفته اند. کراس بایت یا آندربایت زمانی رخ می‌دهد که دندان‌های پایینی از کنار دندان‌های بالایی خارج شوند. یعنی ردیف دندان های بالایی و پایینی روی هم قرار نمی گیرند و به طور کلی تراز نیستند. این ممکن است در دندان‌های جلویی و یا عقبی نیز رخ دهد.
انواع مختلفی از کراس بایت و آندربایت وجود دارد. این مطلب می تواند به شما کمک کند تا با مفهوم کراس بایت آشنا شوید. روش های تشخیص کراس بایت را یاد گرفته و روش‌های درمان آن را بشناسید.
استفاده از ارتودنسی های با کیفیت که توسط دندانپزشک های با تجربه اعمال می شود می تواند به شما کمک کند تا دندان‌هایی مرتب همراه با لبخندی زیبا داشته باشید.
برای پاسخ به تمامی سوالات خود درباره کراس بایت، به خواندن این مطلب ادامه دهید.
کراس بایت چیست؟
کراس بایت زمانی رخ می دهد که دندان های بالایی با دندان های پایینی، هم راستا نباشند.
انواع آن عبارتند از:
کراس بایت جلویی
کراس بایت جلویی زمانی رخ می دهد که دندان های فک پایینی، جلوتر از دندان های فک بالایی باشد. در هر ردیف از دندان، دندان های جلویی شامل چهار دندان برشی و دو دندان نیش می باشد. حدود ۴-۵٪ از جمعیت مردم به کراس بایت جلویی مبتلا هستند. کراس بایت جلویی با استفاده از ارتودنسی قابل درمان است.
درمان کراس بایت حاد جلویی در بزرگسالان به صورت ترکیبی انجام می شود. بدین صورت که برای اصلاح این مشکل از جراحی و ارتودنسی، همزمان با هم استفاده می شود.
کراس بایت های عقبی
این نوع کراس بایت، حالتی نادرست از دندان ها را نشان می دهد: دندان های پایینی (پریمولار و مولارها) از دندان های بالایی پایین تر قرار می گیرند. کراس بایت های عقبی رایج تر هستند. همچنین می توان با یک ابزار ارتودنسی معمول به نام اکسپندر نیز این کراس بایت را درمان کرد. این حالت ممکن است در یک طرف دهان یا در هر دو طرف رخ دهد. حدود 16% از جمعیت مردم به کراس بایت های عقبی مبتلا هستند.
آندربایت در مقابل کراس بایت
آندربایت یکی از مشکلات شایع در توصیف دندان‌هاست. در این حالت، وقتی دندان هایتان را روی هم قرار دهید، دندان های فک پایین از ردیف دندان های فک بالایی بیرون می زند. این حالت باعث ایجاد یک بایت بد یا همان آندربایت میشود.
در یک لبخند سالم با بایت درست، دندان‌های فک بالا و پایین به صورت متناسب روی یکدیگر قرار میگیرند و با بسته شدن بایت، همه دندان‌ها به هم متصل می‌شوند و یک اوربایت کوچک وجود دارد. به عبارت دیگر، در صورتی که بایت صحیح باشد، این هماهنگی دندان‌ها باعث ایجاد یک لبخند زیبا و سالم میشود. اما در حالت آندربایت، همه چیز برعکس شده و باعث مشکلاتی در کلیه قسمت‌های دندان‌ها مانند اکلوژن و یا بایت بد میشود. این مشکل میتواند در دندان‌های جلویی یا پشتی رخ دهد.
اختلاف بین اوربایت و کراس بایت/آندربایت
در حالتی که دندان‌ها سالم، لبخندی زیبا و هماهنگ داشته باشیم، یک اوربایت کوچک و واضح وجود خواهد داشت. به عبارتی، دندان‌های بالایی، به گونه ای که کمی از دندان‌های پایینی بیرون آمده باشند، روی دندان‌های پایینی قرار میگیرند. هنگام بستن دهان، دندان‌ها به خوبی به یکدیگر متصل می‌شوند.
عکس این اتفاق در کراس بایت رخ می‌دهد: دندان‌های پایینی جلوتر از دندان‌های بالایی قرار میگیرند. این حالت ممکن است در مورد یک چند دندان رخ دهد.
اوربایت ممکن است خیلی حاد و و نیاز به اصلاح داشته باشد.
چه عواملی باعث ایجاد کراس بایت می‌شوند؟
دو عامل اصلی باعث ایجاد کراس بایت یا آندربایت هستند؛ علل ژنتیکی و علل رشدی.
حالت قرارگیری دندان و ساختار فک و دهان از جمله ویژگی‌های فیزیکی ارثی هستند، همانطور که کراس بایت و آندربایت به ارث می‌رسند. به همین دلیل، اگر پدر و مادر، پدربزرگ و مادربزرگ یا خویشاوندان با کراس بایت مواجه بوده باشند، احتمالاً فرزندانشان نیز با این مشکل روبرو خواهند شد.
از آنجایی که جلوگیری از ارث بردن کراس بایت توسط کودکان ممکن نیست، بهتر است با مراجعه به یک ارتودنتیست با تجربه و حرفه ای، درمان کاملاً موثری را برای آنها انجام داد.
عوامل مختلفی در طول رشد دندانی می‌توانند منجر به ایجاد کراس بایت شوند، از جمله:
- مکیدن شست
- تنفس از راه دهان
- فشار دادن زبان
- استفاده طولانی مدت از پستانک یا شیشه شیر
- از دست دادن دندان های شیری خیلی زود
- رشد دندان های دائمی
تمامی موارد فوق می‌توانند موجب ایجاد کراس بایت شوند. به همین دلیل، دندانپزشکان به والدین کودکان توصیه می‌کنند که از سن ۷ سالگی به متخصص ارتودنسی مراجعه کنند. با این کار، متخصص ارتودنسی میتواند رشد دندان‌های دائمی کودکان را کنترل کند و هر گونه مشکل بالقوه‌ای که ممکن است با دندان‌ها ایجاد شود، را از بین ببرد.
آیا کراس بایت برای دندان ها مضر است؟
بله. در صورتی که کراس بایت درمان نشود می تواند در طولانی مدت آسیب های بسیاری را به سلامتی شما وارد کند:
- سردرد، دندان درد، یا درد فک
- درد هنگام جویدن یا غذا خوردن
- مشکل در بستن صحیح دهان
- اختلالات گفتاری
- کیفیت خواب پایین
- اختلال گیجگاهی – فکی (TMD)
- درد در مفاصل یا عضلات فک
- مشکل در حفظ بهداشت مناسب دهان
- رشد باکتری
- تشکیل پلاک
- حفره ها
- بیماری های لثه یا پریودنتال
- ریزش دندان
کراس بایت یا آندربایت با مداخله یک ارتودنتیست درمان می شود. بهتر است کودکان از سن ۷ سالگی به متخصص ارتودنسی مراجعه کنند تا الگوهای رشد دندان‌های دائمی آنها در آینده مشخص و اقدامات لازم برای ایجاد لبخندی سالم انجام شود. یک بایت صحیح و یک لبخند سالم کلید سلامتی هستند. با مراجعه به متخصص ارتودنسی و انجام اقدامات لازم، دندان‌های سالمی را خواهید داشت که این موضوع میتواند سلامت کل بدن و افزایش اعتماد به نفس را به همراه داشته باشد.
چگونه باید یک کراس بایت را تشخیص دهیم؟
کراس بایت زمانی رخ می‌دهد که دندان‌ها ردیف بالا و پایین به خوبی روی یکدیگر قرار نگرفته باشند. همانطور که گفته شده ممکن است یک یا چند دندان پایینی از ردیف دندان های بالایی جلوتر یا عقب تر باشد. البته این اتفاق می تواند در دندان های جلویی یا عقبی نیز رخ دهد.
دندان‌های خود را به هم فشار داده و لبخند بزنید. با دقت بررسی کنید که دندان‌های پایینی شما از دندان‌های بالایی جلوتر است یا خیر. همین روند را برای دندان های پشتی نیز انجام دهید. اگر این اتفاق افتاده است، این یک کراس بایت بوده و شما باید برای درمان به یک ارتودنتیست مراجعه کنید.
همچنین ممکن است سردرد، درد فک یا احساس ناراحتی در زمان غذا خوردن و جویدن داشته باشید. این ها می توانند علائمی از وجود یک کراس بایت باشند.
در چه سنی باید کراس بایت را اصلاح کرد؟
انجمن ارتودنتیست به کودکان توصیه می کند که در سن 7 سالگی به متخصص ارتودنسی مراجعه کنند. حتی اگر ممکن است درمان در این مرحله شروع نشود، یک متخصص ارتودنسی حرفه ای رادیوگرافی می گیرد و می تواند پیشرفت رشد دندان در آینده را پیش بینی کند و در صورت لزوم مداخلات لازم را انجام دهد.
اگر کودک دچار کراس بایت شود، متخصص ارتودنسی میتواند از مداخلات اولیه مانند اسپیسر یا بازکننده کام برای تشویق رشد مناسب و اصلاح کراس بایت در اسرع وقت استفاده کند.
با این حال، در هر سنی می توانید از درمان ارتودنسی کراس بایت، انتظار نتایج عالی داشته باشید! کودکان، نوجوانان و بزرگسالان در هر سنی می توانند برای یک بایت مناسب و لبخندی سالم و زیبا از درمان ارتودنسی استفاده کنند!
نحوه درمان کراس بایت
کراس بایت با انجام مداخلات ارتودنسی قابل درمان است. اگر نگران کراس بایت یا آندربایت خود هستید، با یک متخصص ارتودنسی مشورت کنید. آنها معاینات کامل، از جمله اشعه ایکس، را برای تعیین وضعیت دندان های شما انجام می دهند و به شما کمک می کنند تا یک برنامه درمانی را انتخاب کنید که مطابق با ترجیحات، سبک زندگی و بودجه شما باشد.
گزینه های درمانی مختلفی برای اصلاح کراس بایت وجود دارد.
بریس ها
بریس های فلزی و ارتودنسی سرامیکی هر دو برای درمان کراس بایت یا آندربایت موثر هستند. پزشک معالج با استفاده از براکت ها، نحوه قرارگیری دندان های شما را اصلاح می کند؛ این باعث می شود تا دندان های سالم و مرتبی داشته باشید.
استفاده از بریس ها آسان، موثر و راحت است، همچنین می تواند یک گزینه درمانی برای ارتودنسی کودکان، نوجوانان و بزرگسالان باشد. بریس ها زمان درمان را کوتاه کرده و نتایج شگفت انگیزی را ارائه می دهند. از طرفی استفاده گسترده از بریس ها، آنها را به یکی از مقرون به صرفه ترین گزینه های درمان ارتودنسی تبدیل کرده است.
الاینرهای اینویزیلاین
درمان اینویزیلاین یک روش بسیار قابل اعتماد و موثر برای اصلاح کراس بایت است.
الاینرهای شفاف اینویزیلاین به دلیل سهولت استفاده و ظاهری ظریف محبوبیت بسیاری دارند. درمان اینویزیلاین به بسیاری از افراد کمک کرد تا کراس بایت خود را اصلاح کنند.
الاینرهای اینویزیلاین به صورت سفارشی توسط متخصص ارتودنسی ساخته می شوند. بنابراین زمانی که اینویزیلاین را برای اصلاح کراس بایت یا آندربایت خود انتخاب می کنید، متخصص ارتودنسی شما از مدل سازی سه بعدی برای ساخت الاینرها استفاده می کند. این الاینرها به گونه ای طراحی شده اند که به طور ایمن و موثر دندان های شما را با هم تراز کرده و در موقعیت مناسبی قرار دهند.
الاینرهای شفاف قابل جابجایی هستند و به شما این امکان را می‌دهند که در طول درمان هر چیزی را که می‌خواهید بخورید یا بنوشید، و هنگام استفاده تقریباً نامرئی هستند، بنابراین می‌توانید لبخندی زیبا و سالم داشته باشید بدون اینکه نگران ظاهر دندان های خود باشید.
اکسپندرها
اکسپندر یک ابزار ارتودنسی است که در کودکان برای اصلاح قوس بالایی دندان ها استفاده می شود. دستگاه اکسپندر برای اصلاح کراس بایت خلفی در حال رشد، همچنین تسهیل رشد سالم دندان ها استفاده می شود. از آنجایی که دندان‌ها، استخوان‌ها و فک کودکان در حال رشد است، این بهترین زمان برای مداخله و تغییر، جهت رشد دندان است. اگر قوس فوقانی کودک منقبض باشد، احتمالاً منجر به مال اکلوژن، به ویژه کراس بایت خلفی می شود.
اکسپندر کمک می کند تا قوس فک بالایی باز و فضا برای تمام دندان های در حال رشد باز شود. برای استفاده از اکسپندر ها حتما باید به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. هنگامی که کودک شما لبخند می زند، اکسپندرها قابل مشاهده نیست.
جراحی دهان
در موارد بسیار نادر، اگر کراس بایت شدید باشد برای اصلاح مجدد دندان‌ها، جراحی دهان انجام می شود. ممکن است ارتودنتیست، شما را برای جراحی به متخصص فک و صورت معرفی کند. البته باید این را در نظر داشته باشید که درمان ارتودنسی پس از جراحی ادامه پیدا می کند تا نتایج حاصل از جراحی دائمی شود.
نگهدارنده ها
پس از اعمال ارتودنسی از نگهدارنده ها برای حفظ نتایج استفاده می شود. پس از اینکه متخصص ارتودنسی دندان‌هایتان را در موقعیت‌های مناسب خود قرار داد، مجموعه‌ای از ابزارهای نگهدارنده‌ها به شما داده میشود. شما می توانید از این نگهدارنده ها در شب استفاده کنید. این باعث می شود که نتایج حاصل از ارتودنسی برای مدت طولانی باقی بماند.
اطمینان حاصل کنید که نگهدارنده های خود را مطابق دستورالعمل استفاده کنید. این موضوع کمک می کند که بایت سالم و لبخند زیبای شما ماندگار باشد.
