در حال حاضر کودکان بیشتری در سنین پایین تر از ارتودنسی استفاده میکنند. اگر اطلاعاتی در مورد ارتودنسی کودکان ندارید و فکر میکنید که بهتر است درمان ارتودنسی را از سنین پایین (هفت تا هشت سالگی) برای فرزندتان شروع کنید، دست نگه دارید. در حقیقت ارتودنسی در سنین پایین برای اکثر کودکان نه تنها ضروری نیست بلکه عوارض ارتودنسی در کودکان ممکن است بروز کند. در این محتوا برخی از سوالات رایج در مورد درمان زودهنگام ارتودنسی برای کودکان جمعآوری شده است.
دندانپزشکها به والدین توصیه میکنند تا کودکان هفت ساله شان را برای غربالگری دندان ها نزد یک متخصص ارتودنسی ببرم، آیا این ارزیابی ضروری است؟
انجمن ارتودنتیستهای آمریکا ارزیابی ارتودنسی را برای همهی کودکان هفت ساله یا بالاتر توصیه مینماید. اکثر کودکان در سن هفت سالگی، تمام مولرهای اول و اولین سری دندانهای ثنایای همیشگی خودشان را در میآورند. بنابراین اکثر مشکلات ارتودنسی را میتوان در این سن تشخیص داد و یا پیش بینی کرد. مشکلات شایع در این سنین شامل:
- از دست رفتن دندانها یا دندانهای اضافی
- مشکلات رشد دندان
- مشکلات عدم جفت شدگی و گاز گرفتگی
- مشکلات مربوط به فضای دندانها (به هم ریختگی یا فاصله)
- ناهنجاریهای رشد فک
- عادات بد دهان (مکیدن انگشت شست، فشار دادن دندانها با زبان و غیره).
چه زمانی درمان ارتودنسی برای کودکان خردسال توصیه میشود؟
درمان ارتودنسی برای اکثر کودکان در سنین پایین (هفت تا هشت سالگی) فایدهای ندارد. با این وجود، علائم خاصی برای شروع درمان زودهنگام ارتودنسی وجود دارد و عمدتاً مربوط به مشکلات گاز گرفتگی است:
- کراس بایت قدامی(یک یا چند دندان جلویی بالا، کمی عقب تر از دندانهای فک پایین قرار میگیرند و وارد فضای پشت دندانهای جلویی پایین میشوند).
- کراس بایت خلفی( یک یا چند دندان عقبی بالایی به جای قرار گرفتن روی دندانهای پایین، در داخل دندانهای پشت قرار میگیرند)
- عادات بد دهانی و دندان غیر طبیعی(مکیدن انگشت شست)
- آندربایت(فک پایین فراتر از فک بالا امتداد یافته است)
- اوربایت تروماتیک عمیق(دندانهای جلویی پایین به کام برخورد میکنند و باعث درد و یا به سقف دهان آسیب میزنند)
- اوربایت شدید که در آن دندانهای جلویی در معرض خطر بیشتر برای آسیب دیدن هستند.
- رشد نیافتگی شدید فک که باعث مشکلات در تنفس شده است.
- نارسایی و به هم فشردگی دندان که باعث جلوگیری از رشد دندانهای آسیاب یا دندانهای ثنایای دائمی شده
- دلایل اجتماعی (کودکانی که در مدرسه به خاطر دندانهایشان مسخره میشوند)
مشکلات ارتودنسی زیر نشانه خوبی برای درمان زود هنگام نیستند
- بهم ریختگی: باور کنید یا نه، استفاده از یک اکسپندر (وسیلهای برای عریض کردن سقف دهان) یا بریس برای مرتب کردن دندانها در سنین پایین برای اصلاح بهم ریختگی و شلوغی دندانها در صورت عدم مشکلات ارتودنسی سودمند نیست و حتی میتواند عوارض جانبی مانند کرم خوردگی دندان، لکههای سفید، آسیب به ریشه دندان و غیره را داشته باشد. استفاده از اکسپندر، در صورت عدم وجود کراس بایت عملاً اتلاف وقت است زیرا فک بالا در نهایت به اندازه اولیه خودش باز میگردد. این موضوع در چندین مطالعه بالینی اثبات شده است.
- اوربایت خفیف تا متوسط: مزایای درمان زودهنگام ارتودنسی برای درمان اوربایت خفیف تا متوسط مورد تردید است. مطالعات متعدد در مقیاس بزرگ و بررسیهای سیستماتیک نشان داده است که درمان زودهنگام ارتودنسی برای اصلاح اوربایت روبه رشد، فایده کمی دارد و یا اصلا موثر نیست. به همین خاطر، در این موارد بایستی از درمان زودهنگام ارتودنسی خودداری کرد، مگر اینکه خطر تروما یا مشکلات تنفسی در ارتباط با آنها وجود داشته باشد.
- فاصله: در واقع فاصله بین دندانها چیز خوبی است و تا زمانی که تمام دندانهای دائمی رویش نیافتهاند، نبایستی به فاصله بین دندانها اهمیت داد.
اگر کودکان در سنین پایین بریس بگیرند، آیا در آینده دوباره به بریس نیاز خواهد داشت؟
به احتمال زیاد دوباره نیاز خواهد داشت. درمان ارتودنسی زودهنگام اغلب به عنوان درمان ارتودنسی فاز یک نامیده میشود. فاز دوم درمان زمانی که اکثر یا همه دندانهای دائمی رویش کنند، ضروری است. این به بدین معناست که فرزندتان برای مدت طولانی تری از بریس استفاده میکند و هزینه و عوارض جانبی احتمالی درمان ارتودنسی افزایش مییابد. این دلیل مهمی است که چرا بایستی از درمان زودهنگام ارتودنسی در کودکان خودداری نمود مگر اینکه علائم واضحی برای استفاده از آن باشد.
اکسپندرها(وسیعکننده کام) چیست؟ آیا آنها برای کودکان موثر هستند؟
بسط کنندههای کام، وسایلی هستند که برای گشاد کردن فک بالا استفاده میشوند. این وسایل ابراز تاثیرگذاری هستند و در صورت استفاده در وضعیت مناسب (کراس بایت یا عدم رشد فک فوقانی) میتوانند بسیار سودمند باشند. با این وجود، در صورت عدم وجود کراس بایت، بسط کنندههای کام در درمان بهم ریختگی دندان چندان موثر نیستند. در این موارد عریض شدن کام، چند ماه پس از پایان درمان تقریباً به حالت اول بر میگردد.
آیا میتوان از اینویزیلاین برای درمان زودهنگام ارتودنسی استفاده کرد؟
اخیراً محصولات جدیدی به نام Invisalign First به بازار عرضه شده است که به طور خاص برای کودکان در حال رشد طراحی شده است. الاینرهای اینویزیلاین نمیتوانند جایگزین وسایل ارتوپدی (مانند اکسپندرها و ماسکهای صورت) شوند، اما میتوان از آنها به جای براکت ها استفاده کرد.
بهترین سن برای شروع درمان ارتودنسی چیست؟
این پرسش مهمترین سوال در مورد شروع درمان ارتودنسی است. شروع درمان ارتودنسی در زمان مناسب شانس موفقیت درمان را افزایش میدهد و زمان کلی درمان را به حداقل میرساند. رشد دندانها در سنین مختلف بسیار متغیر است، بنابراین سن کودک روش دقیقی برای شروع به موقع درمان ارتودنسی نیست. بهترین روش تعیین زمان درمان، انجام یک ارزیابی کامل در سن هفت سالگی است و ملاقات با ارتودنتیست به صورت منظم (معمولا سالانه) تا زمان مناسب برای شروع درمان است. این رویکرد بهترین روش برای انتخاب زمان مناسب برای درمان ارتودنسی کودکان است. دکتر احسان صانعی متخصص ارتودنسی با کمال میل شما را در طول این فرآیند راهنمایی می کنند تا بهترین نتیجه را برای فرزندتان ارائه دهند.