ارتودنسی سرامیکی مانند ارتودنسی فلزی دندان ها را صاف، تراز و تنظیم می کنند. با این شرایط، ارتودنسی سرامیکی به خاطر دید کمتر جلب توجه افراد زیادی را به خود جلب کرده است و جایگزین خوبی برای ارتودنسی فلزی می باشد. ارتودنسی سرامیکی از نظر قابلیت صاف کردن دندان ها بسیار مشابه با ارتودنسی فلزی عمل می کند. این نوع ارتودنسی در درمان ناهماهنگی های دندان مانند اوربایت نقش مهمی ایفا می کند. ولی باید بدانید ارتودنسی سرامیکی نسبت به ارتودنسی فلزی شکننده تر هستند و قیمت آن ها نیز بیشتر می باشد.
در این مقاله به بررسی مزایا، معایب، هزینه ها و انتظار افراد از انجام این نوع ارتودنسی می پردازیم.
ارتودنسی سرامیکی چیست؟
ارتودنسی سرامیکی جایگاه دندان ها را تنظیم می نماید. عملکرد این نوع ارتودنسی مانند ارتودنسی فلزی سنتی است و دندان ها را به مرور زمان در جایگاه های مختلف می کشاند. تفاوت اصلی ارتودنسی های سرامیکی و فلزی این است که ارتودنسی سرامیکی دید کمتری دارد.
ارتودنسی ها شامل چند بخش مختلف هستند:
- براکت ها که ساختار مربعی شکلی هستند که به طور ثابت به دندان ها وصل می شوند.
- سیم کمانی که براکت ها را به یکدیگر متصل می کند.
- نوارهای الاستیکی که در اطراف براکت ها جای می گیرند و باعث نگهداری سیم ها می گردند.
براکت ها و سیم ها در ارتودنسی فلزی نقره ای رنگ هستند و همچنین نوارهای الاستیک در این نوع ارتودنسی می توانند رنگی باشند در حالی در ارتودنسی سرامیکی هم رنگ دندان ها هستند. اشخاصی که ارتودنسی سرامیکی دارند، می توانند از سیم های کمانی شفاف یا سفید و نوارهای الاستیک استفاده نمایند تا کمتر دیده شوند.
انواع بریس های سرامیکی
بطور کلی 3 نوع براکت سرامیکی وجود دارد که عبارتند از:
- براکت های سرامیکی شفاف : این بریس می تواند از سرامیک یا پلاستیک ساخته شود. علاوه بر این، از ترکیبات آلومینیومی برای ایجاد بادوام و مقاوم در برابر لکه ارتودنسی سرامیکی شفاف استفاده می شود. اگر دندان های شما سفید است، این بریس ها برای شما عالی هستند. از آنجایی که ماده شفاف است، روی سطح دندان محو می شود. هزینه بریس های شفاف ممکن است بسته به شرایط دهان و دندان شما و تخصص یک متخصص ارتودنسی سرامیکی متفاوت باشد.
- براکت های سرامیکی سفید : برای ایجاد رنگ سفید این براکت ها از ترکیب آلومینیومی متفاوتی استفاده می شود. براکت ها با سایه دندان فعلی شما مطابقت دارند.
- ارتودنسی سرامیکی رنگی : مانند ارتودنسی فلزی رنگی، کش های رنگی مختلفی وجود دارد. این گزینه مناسب برای کودکان است زیرا آنها به ارتودنسی رنگ علاقه بیشتری دارند.
آیا استفاده از ارتودنسی سرامیکی برای دندان ها خوب است؟
معمولا نمی توان گفت که ارتودنسی سرامیکی بهتر یا بدتر از ارتودنسی فلزی است. در واقع هر دو روش کار مشابه دارند و نتایج یکسانی را ایجاد می کنند. دوام ارتودنسی سرامیکی نسبت به ارتودنسی فلزی سنتی کمتر است. اگر آنها بشکنند، متخصص ارتودنسی مجبور است تعداد براکت بیشتری عوض نماید. نگهداری بیش از حد این ارتودنسی ها ممکن است به مینای دندان ها آسیب برساند یا فشار زیادی را به آن ها وارد نماید. با این حال، اگر شخصی به خوبی از دندان های ارتودنسی شده ی خود مراقبت نماید، این اتفاقات رخ نخواهد داد.
مزایا و معایب ارتودنسی های سرامیکی
ارتودنسی سرامیکی معمولا انتخاب افراد نوجوان و بزرگسال می باشد زیرا نسبت به ارتودنسی فلزی کمتر دیده می شوند. با این شرایط این نوع ارتودنسی نیز معایب و مزایای خود را دارد.
مزایای استفاده از ارتودنسی سرامیکی عبارتند از:
- نسبت به ارتودنسی فلزی کمتر دیده می شوند.
- عملکرد سریع تری نسبت به نوع فلزی دارند.
- برای اشخاصی که به فلز حساس هستند، بهتر می باشد.
- برای کسانی که نیاز به تصویر برداری پزشکی دارند، بهتر است زیرا مواد فلزی کمتری دارند.
- امکان سفارشی سازی ارتودنسی سرامیکی برای کمتر دیده شدن وجود دارد. از متخصص ارتودنسی خود در مورد استفاده از سیم نقره ای و نوارهای شفاف بپرسید تا کمتر دیده شوند.
معایب ارتودنسی های سرامیکی عبارتند از :
- قیمت ارتودنسی های سرامیکی بیشتر از ارتودنسی های فلزی است.
- نسبت به ارتودنسی های فلزی دوام کمتری دارند و احتمال شکستگی در آن ها بیشتر است.
- احتمال لکه شدن به دلیل داشتن نوارهای الاستیک در آن ها بیشتر است.
- در بعضی موارد باعث حساسیت لثه میشود. بدلیل بزرگتر بودن براکت سرامیکی نسبت به فلزی، فرایند مسواک زدن کمی دشوارتر است.
- چنانچه ارتودنسی سرامیکی بشکند، به سختی درمان می شوند و این کار نیاز به زمان بیشتری دارد.
مقایسه ارتودنسی سرامیکی با ارتودنسی فلزی
در جدول زیر ویژگی های هر دو نوع مقایسه شده است:
| ارتودنسی فلزی | ارتودنسی سرامیکی | |
| ظاهر | در دید است | کمتر دیده می شود |
| دوام | دوام بیشتری دارد | دوام کمتری دارد |
| عملکرد | مشکلات مربوط به زیبایی را درمان می کند | می تواند مشکلات زیبایی را درمان نماید |
| هزینه | ارزان است | گران تر است |
| مدت زمان و نتایج | یکسان | یکسان |
مقایسه ارتودنسی های سرامیکی با ارتودنسی های نامرئی
ارتودنسی های نامرئی مشابه ارتودنسی های سرامیکی نیستند. درست است هر دو جایگاه دندان ها را تغییر بدهند ولی ارتودنسی های نامرئی طبق های پلاستیکی شفافی هستند که افراد می توانند در صورت نیاز در دهان بگذارد یا آن ها را بیرون بیاورد.
در زیر این دو نوع ارتودنسی مقایسه شده است:
| ارتودنسی نامرئی | ارتودنسی سرامیکی | |
| ظاهر | کمتر دیده می شود | دیده می شود |
| دوام | دوام کمتری دارد | دوام بیشتری دارد |
| عملکرد | مشکلات خفیف مربوط به زیبایی را درمان می کند | می تواند مشکلات حاد زیبایی را درمان نماید |
| هزینه | ارزان است | گران تر است |
| مدت زمان و نتایج | نیاز به زمان بیشتری دارد | زمان کمتری نیاز دارد |
ارتودنسی سرامیکی در مقابل لینگوال
ارتودنسی لینگوال برخلاف ارتودنسی معمولی است، به این ترتیب که براکت‌ها را در داخل دهان قرار می‌دهید تا آنها را از دید خارج کنید. برای برخی از بیماران، این گزینه می تواند باعث ساییدگی یا تغییر گفتار شود که گزینه های محتاطانه دیگری مانند ارتودنسی سرامیکی را جذاب تر می کند.
روش ارتودنسی سرامیکی
افراد قبل از گرفتن ارتودنسی سرامیکی با متخصص ارتودنسی مشورت می نماید. آن ها دندان را با دقت معاینه می کنند و با توجه به آن برنامه ی درمانی را تنظیم می کنند. ممکن است متخصص ارتودنسی تصمیم بگیرد فاصله ی دندان های عقب تر را در صورتی که خیلی به یکدیگر نزدیک باشند را بیشتر نماید. ایجاد فاصله این امکان را می دهد تا نوارهای لاستیکی در اطراف دندان ها جای بگیرند. این فاصله به مدت یک هفته محفوظ می ماند. در نوبت بعدی در صورت لزوم، این فاصله ها حذف می گردد. و در نهایت در مرحله ی بعدی کار ارتودنسی بر روی دندان ها انجام می شود.
مرحله نهایی
متخصص ارتودنسی برای انجام این کار از رترکتور برای باز نگه داشتن دهان استفاده می کند. سپس با کمک محلولی دندان ها را شستشو می دهند. در مرحله ی بعد توسط مقداری چسب براکت ها بر روی دندان ها ثابت می گردند. تنظیم چسب توسط نور آبی انجام می شود.
زمانی که بر روی هر دندان براکتی نصب شد، متخصص ارتودنسی سیم کمانی را از بین براکت ها عبور می دهد. نحوه جای گیری این سیم ها بستگی به ارتودنسی هایی دارد که فرد گرفته است. در ارتودنسی سلف لیگیتینگ گیره ی موجود داخل براکت باعث محکم شدن سیم شده است. متخصص ارتودنسی در صورتی که فرد نوارهای الاستیک را گرفته باشد، به براکت ها متصل می نماید. در پایان، سیم ها را می برد تا انتهای سیم ها لثه ها و داخل گونه ها را زخمی نکند. ارتودنتیست توصیه هایی برای مراقبت از دندان ها و براکت ها در طول درمان به افراد دارد. مصرف مسکن برای کاهش درد بعد از ویزیت یکی از مهم ترین توصیه ها است.
به طور کلی گرفتن ارتودنسی بین 90 تا 120 دقیقه زمان می برد و برای قرار دادن آن ها بر روی دندان ها 10 تا 30 دقیقه زمان نیاز دارید. اگر از براکت های سلف لیگیتینگ استفاده نمایید، به مرور زمان دندان ها تنظیم می گردند. در صورتی که از سایر براکت ها استفاده نمایید، بایستی متخصص ارتودنسی این کار را در معاینات بعدی انجام دهد.
طول درمان چقدر است؟
مدت درمان برای افراد مختلف متفاوت می باشد. زمان درمان افرادی که می خواهند تغییرات زیادی بر روی دندان هایشان انجام شود یا مشکلات حادتری دارند، بیشتر است. این موضوع برای ارتودنسی های سرامیکی و فلزی صادق می باشد. به طور کلی طول درمان ارتودنسی ممکن است بین 6 ماه تا چند سال زمان ببرد.
هزینه ی ارتودنسی سرامیکی
هزینه ی ارتودنسی سرامیکی با توجه به موقعیت و طول درمان متفاوت است. به طور کلی طول درمان برای شما بیشتر از هزار دلار هزینه دارد. بعضی از بیمه ها هزینه های درمان ارتودنسی را پوشش می دهند. با این حال، بیشتر بیمه ها تنها قسمتی از هزینه ها را پوشش خواهند داد.
معمولا دندان پزشکان برنامه های خاصی را برای بیماران تعیین می کنند و آن ها به تدریج هزینه ها را پرداخت می کنند. افراد می توانند قبل از ارتودنسی در مورد هزینه ها با متخصص مربوطه صحبت نمایند.
اثربخشی ارتودنسی های سرامیکی چگونه است؟
اثربخشی ارتودنسی دندان ها بستگی به نیاز دندان های شما و توصیه متخصصان ارتودنسی دارد. ارتودنسی سرامیکی مانند ارتودنسی فلزی برای افراد زیادی مناسب می باشد. ارتودنسی سرامیکی قادر به تحمل نیرو زیادی نیست بنابراین برای همه ی افراد مناسب نیست. این نوع ارتودنسی برای درمان ناهماهنگی ها و ازدحام بیش از حد دندان ها موثر می باشد. به یاد داشته باشید که فقط متخصص ارتودنسی قادر است بهترین راه حل مناسب را به شما توصیه نماید.
کاندیدای مناسب ارتودنسی سرامیکی چه کسانی هستند؟
- کاندیداهای ایده آل
براکت های سرامیکی یک انتخاب عالی برای طیف وسیعی از افراد است، به ویژه کسانی که نسبت به نیاز خود برای انجام ارتودنسی آگاهی دارند و به دنبال گزینه ای کمتر قابل دیده شدن هستند. آنها برای نوجوانان و بزرگسالانی که مایل به حفظ ظاهری حرفه ای یا زیبایی در حین انجام درمان ارتودنسی هستند ایده آل هستند. با این حال، ارتودنسی سرامیکی ممکن است بهترین گزینه برای مسائل بسیار پیچیده دندانی یا برای افرادی که به دلیل فعالیت های سبک زندگی خاص یا عادات غذایی مستعد شکستن براکت هستند، نباشند.
- سن و شرایط دندانی
در حالی که محدودیت سنی برای ارتودنسی سرامیکی وجود ندارد، معمولاً این نوع ارتودنسی برای کودکان بزرگتر، نوجوانان و بزرگسالان توصیه می شود. شروط اولیه شامل بلوغ قوس دندانی و تعهد بیمار به بهداشت دهان و دندان است، زیرا براکت های سرامیکی برای جلوگیری از لک شدن نیاز به مراقبت جدی دارند. آنها برای اصلاح انواع شرایط دندانی، از جمله دندان های کج، مشکلات فاصله، اوربایت، آندربایت و غیره مناسب هستند.
چالش های استفاده از ارتودنسی سرامیکی در زندگی
- تنظیمات زندگی روزانه
سازگاری با ارتودنسی سرامیکی مستلزم چند تنظیم در سبک زندگی است. بهداشت دهان در درجه اول اهمیت قرار می گیرد. مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن بعد از غذا برای جلوگیری از لک شدن و حفظ یکپارچگی بریس ها ضروری است. بیماران همچنین باید رژیم غذایی خود را اصلاح کنند تا از خوردن غذاهای سفت، چسبناک یا جویدنی که می تواند به بریس ها آسیب برساند، خودداری کنند.
- تاثیر بر گفتار و خوردن
در ابتدا، بیماران ممکن است مشکلات جزئی در گفتار و غذا خوردن داشته باشند. با این حال، این چالش ها معمولاً کوتاه مدت هستند و بیشتر افراد به سرعت خود را وفق میدهند. توصیه می شود با غذاهای نرم شروع کنید و به تدریج با افزایش راحتی با بریس ها، استفاده از غذاهای دیگر را دوباره شروع نمایید.
- جنبه های اجتماعی و روانی
براکت های سرامیکی کمتر در معرض دید قرار می‌گیرند، که می‌تواند به طور قابل توجهی حساسیت استفاده از ارتودنسی را، به ویژه برای بزرگسالان و نوجوانان کاهش دهد. این جنبه می تواند تأثیر مثبتی بر تجربه اجتماعی و روانشناختی درمان ارتودنسی داشته باشد و اعتماد به نفس و راحتی را در محیط های اجتماعی افزایش دهد.
مراقبت از ارتودنسی های سرامیکی
جنس ارتودنسی های سنتی از نوع ضد زنگ است و در برابر لکه شدن بسیار مقاوم می باشند. این نوع دارای سوراخ های ریزی می باشند بنابراین بیشتر مستعد لکه شدن هستند. مراقبت از ارتودنسی برای هر نوع متفاوت است. ممکن است غذا بین براکت ها گیر کند یا پلاک در اطراف آن ها جمع شود که باعث پوسیدگی دندان ها شود.
نکات مهم در زمان مراقبت از ارتودنسی:
- از خوردن غذاهای چسبنده مانند ذرت بو داده، ذرت، آدامس و…. خودداری نمایید.
- از خوردن غذاهای دارای رنگدانه بالا مانند سس گوجه فرنگی، شراب قرمز، انواع توت و… خودداری نمایید.
- از خمیردندان های سفید کننده استفاده نکنید زیرا در غیر این صورت رنگ قسمت پشت ارتودنسی های شما با قیمت جلویی متفاوت می شود.
- در زمان ورزش کردن از محافظ دهان استفاده نمایید تا به براکت ها و دندان ها آسیب نرسد.
- دندان های خود را در طول روز دو بار مسواک بزنید و یک بار از نخ دندان استفاده نمایید.
- از مصرف سیگار و محصولات تنباکو خودداری کنید.
اگر لاستیک های الاستیک شما لکه دار شدند، نگران نباشید زیرا به آسانی می توانید آن ها را عوض کنید.
خلاصه:
ارتودنسی سرامیکی مانند ارتودنسی سنتی فلزی برای تنظیم، مرتب و صاف کردن آن ها مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین برای درمان مشکلات شدید مانند آندربایت و اوربایت مفید هستند. بیشتر اوقات افراد به دلیل زیبایی ارتودنسی سرامیکی را انتخاب می نمایند زیرا کمتر در معرض دید هستند. آن ها در رنگ های مایل به سفید ساخته می شوند که با رنگ دندان ها مطابقت زیادی دارند. با این حال نسبت به ارتودنسی فلزی قیمت بیشتری دارند.
