آیا تا به حال برای شما پیش آمده است که در حال غذا خوردن با ارتودنسی یا ورزش باشید و یکی از سیم‌های ارتودنسی شما شل شود یا دچار شکستن براکت ارتودنسی شوید؟ یا آیا تا کنون برای شما پیش آمده است که با سیم‌های ارتودنسی که روی گونه تان فرو می‌روند، مشکل داشته باشید؟ اگر براکت دچار شکستگی شد چه کار کنم؟ این سؤال از بزرگترین سؤالاتی است که بیماران ارتودنسی می‌پرسند. براکت‌های شکسته، که گاهی اوقات براکت‌های شل یا براکت‌های شناور نیز نامیده می‌شوند، اغلب به علت مشکل در بریس‌ها اتفاق می‌افتد و چیزی است که تقریباً هر بیماری آن را تجربه خواهد کرد.
در این مقاله، به همه چیزهایی که باید در مورد براکت‌های شکسته یا بریس‌های شکسته بدانید و همچنین نحوه مدیریت و تعمیر آن‌ها خواهیم پرداخت.
براکت شکسته چه شکلی است؟
برای تشخیص براکت شکسته کار آسانی در پیش خواهید داشت. براکت شکسته، براکتی است که دیگر به دندان شما متصل نخواهد شد. این براکت، در امتداد سیم قوس دار حرکت می‌کند یا می لغزد. گاهی اوقات نیز این براکت به دور خود می‌چرخد.
یک براکت شکسته، معمولاً روی سیم قوس دار باقی می‌ماند و به اطراف می لغزد. اگر یکی از براکت‌های پشتی شکسته شود، ممکن است از سیم قوس دار خارج شود و به پشت دهان شما برود. حال، جای نگرانی نیست. اگر این اتفاق افتاد، فقط براکت را از دهان خود خارج کنید. اگر براکت را قورت دادید هم اشکالی ندارد! این اتفاقی است که می‌افتد.
علت شکستن ارتودنسی چیست؟
علل متعددی برای شکستگی ارتودنسی وجود دارد. گاهی اوقات این مسئله به نحوه مراقبت از بریس ارتودنسی مربوط میشود. گاهی اوقات هم این اتفاق نتیجه فرایند باندینگ در مطب متخصص ارتودنسی است.
ما در این قسمت به مواردی اشاره می‌کنیم که فردی که از بریس استفاده می‌کند ممکن است باعث شکستن آن شود:
- گاز زدن مکرر غذای خیلی سفت، ترد یا چسبنده (یخ، چیپس، چوب شور، لافی تافی)
- دندان قروچه کردن در شب و فشار بیش از حد به بریس
- ضربه زدن به دهان هنگام انجام ورزش‌های تماسی یا فعالیت بدنی دیگر
- بازی کردن با براکت‌ها
- داشتن «دیپ بایت» که باعث میشود دندان‌های بالایی شما در بالای براکت‌های پایین گیر کنند.
اگر هیچ یک از این موارد در مورد شما صدق نمی‌کند، ممکن است براکت شکسته ناشی از اتفاقی باشد که در طول فرایند باندینگ در مطب متخصص ارتودنسی رخ داده است.
در اینجا مواردی وجود دارد که می تواند باعث ضعیف تر شدن باند بریس ها در طول فرایند باندینگ براکت شود.
• دندان‌ها در طول فرایند باندینگ خیس شده‌اند. هر مقدار بزاق روی دندان‌ها می‌تواند پیوند را ضعیف کند. خشک نگه داشتن تمام دندان‌ها در دهان می‌تواند دشوار باشد.
• دندان‌ها در طول فرایند باندینگ کاملاً تمیز نبوده‌اند. هر مقدار پلاک، غذا یا رسوب روی دندان‌ها می‌تواند پیوند بریس‌ها را ضعیف کند. ارتودنتیست‌ها معمولاً قبل از بستن بریس‌ها، دندان‌ها را تمیز می‌کنند؛ اما مواقعی وجود دارد که ممکن است یکی از دندان‌ها به اندازه کافی تمیز نشود.
• براکت‌ها در طول فرایند اتصال ضربه خورده‌اند یا حرکت کرده‌اند. این امر به ویژه در مورد کودکان خردسال که به سختی در یک جا می‌مانند، رایج است. اگر بریس‌ها در حین باندینگ ضربه خورده یا جابه‌جا شده باشند، می‌تواند پیوند را ضعیف کند.
همان‌طور که می‌بینید عوامل زیادی در پشت شکستن براکت وجود دارد؛ ولی مهم نیست که چه چیزی باعث آن شده است تنها چیزی که باید بدانید این است که مشکلی نیست! وجود براکت شکسته مسئله مهمی نبوده و این یک مسئله اورژانسی مربوط ارتودنسی نیست. تقریباً هر بیمار ارتودنسی حداقل یک براکت در طول درمان شکسته است و ارتودنتیست‌ها عادت دارند براکت‌ها را برای بیماران خود تعمیر کنند.
بنابراین اگر شما یا فرزندتان براکت شکسته است، استرس نداشته باشید!
آیا شکستگی براکت درد دارد؟
به طور کلی شکستگی براکت دردی ندارد. ممکن است وقتی براکت روی سیم می لغزد کمی آزاردهنده باشد؛ اما معمولاً ناراحتی زیادی در آن وجود ندارد.
اگر یکی از براکت‌های دندان‌های عقب بشکند، ممکن است انتهای سیم قوس دار نمایان شود. این سیم قوس دار می‌تواند باعث ناراحتی شود و ممکن است گونه را تحریک کند.
برای تعمیر براکت ارتودنسی در خانه چکار کنیم؟
اگر دچار شکستگی براکت شده‌اید، راه حل هایی وجود دارد که می‌توانید در خانه امتحان کنید تا احساس بهتری داشته باشید و هر گونه ناراحتی را از بین ببرید:
راهکار1 : تثبیت سیم‌های آزاردهنده براکت ارتودنسی
1- از موم ارتودنسی استفاده کنید.
هر چه مدت طولانی‌تری از سیم ارتودنسی استفاده کنید، دندان‌های شما بیشتر هم تراز می‌شوند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد و دندان‌های شما به حالت هم تراز در می‌آیند، دندان‌هایتان جابه‌جا می‌شوند. این جا به جایی باعث میشود تا سیم‌های استفاده شده در براکت‌های شما نیز جابه‌جا شوند. هرچه دندان‌های شما به یکدیگر نزدیکتر شوند، سیم اضافی بیشتری در پشت براکت‌هایتان خواهید داشت.
سیم اضافی می‌تواند باعث تحریک و ایجاد ناراحتی شوند. اگر فقط مقدار کمی از سیم ارتودنسی مشکل ساز شده است، تا زمانی که بتوانید آن را تعمیر کنید، می‌توانید از موم ارتودنسی برای کاهش ناراحتی و رفع مشکل استفاده کنید. ناحیه مورد نظر را با پنبه خشک کنید. سپس مقداری موم به اندازه نخود بین انگشت خود بغلتانید و آن را روی سیم آزار دهنده پشت دهان خود بمالید.
- همچنین ممکن است بخواهید از توپ‌های پنبه‌ای در این ناحیه از دهان خود استفاده کنید. ممکن است این توپ‌ها، کمی دست و پا گیرتر و سنگین باشند، اما تا زمانی که بتوانید مقداری موم بگیرید یا به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کنید، کارساز خواهد بود.
2- سیم را به عقب خم کنید.
اگر سیم بلندتر از حدی است که بتوان آن را با موم پوشاند، باید سیم را حرکت دهید. سعی کنید سیم را با انگشتان خود به عقب خم کنید. اگر سیم خیلی کوچک است، سعی کنید از یک مداد پاک کن یا گوش پاک کن استفاده کنید تا آن نقطه سیم را از ناحیه‌ای که باعث آزار میشود دور کنید.
- مطمئن شوید که سیم را به جایی منتقل نکنید که باعث تحریک و آزار ناحیه دیگری از دهان شما شود. همچنین مطمئن شوید که سیم را به حدی خم نکنید که یکی از براکت‌های خود را جدا کنید یا بشکنید. خم کردن بیش از حد سیم می‌تواند باعث شکستگی سیم یا براکت ارتودنسی شما شود. این امر باعث میشود که هنگام مراجعه به مطب متخصص ارتودنسی نیاز به تعمیرات اضافی داشته باشید.
3- سیم را قطع کنید.
وقتی سیم آزاردهنده‌ای در پشت دهان خود دارید، قرار دادن موم روی آن و خم کردن آن به عقب ممکن است بهترین روش برای رفع آن نباشد. اگر سیم برای استفاده از موم خیلی بلند و برای خم شدن خیلی قوی است، یک جفت ناخن گیر یا سیم گیر تیز بردارید و سیم را تا جایی که می‌توانید بدون آسیب رساندن به براکت قطع کنید.
- مطمئن شوید که هر سیمی را که قطع می‌کنید، بگیرید. شما نمی‌خواهید آن سیم را قورت دهید. برای گرفتن سیم، دستمال یا پارچه‌ای را زیر دهان خود قرار دهید تا در حین قطع کردن، آن را بگیرید.
اگر سیم را تا انتها برش ندهید، ممکن است نیاز به استفاده از موم ارتودنسی برای پشت آن داشته باشید.
راهکار 2 : تعمیر کردن سیم شل
1- سیم را به جای خود برگردانید.
گاهی اوقات یک سیم ارتودنسی ممکن است از داخل براکت که جسم کوچک فلزی یا سرامیکی متصل به دندان شما است، شل شود. اگر این اتفاق افتاد، یا اگر سیم به طور کامل بیرون آمد، ببینید آیا می‌توانید آن را با انگشت خود به داخل فشار دهید. اگر نمی‌توانید آن را به عقب برگردانید، یک آینه و یک موچین بردارید. وسط سیم را بگیرید و آن را خم کنید تا بتوانید انتهای آن را به جای خود در براکت بچسبانید.
- اگر متوجه شدید که هنوز سیم شل است و می‌خواهد بیرون بیفتد، از موم ارتودنسی برای محکم کردن آن در جای خود استفاده کنید. برای استفاده از موم، براکت را خشک کنید و از یک توپ پنبه‌ای سیم کشی کنید. مقداری از موم را به اندازه نخود بردارید، آن را به شکل توپ درآورید و آن را روی لبه براکت و ابتدای سیم شل قرار دهید و آن را در جای خود محکم کنید.
- اگرچه این یک وضعیت اورژانسی ارتودنسی نیست، اما همچنان با ارتودنتیست خود تماس بگیرید و به او اطلاع دهید که چه اتفاقی برای سیم‌های شما افتاده است. او به شما اطلاع می‌دهد که آیا می‌توانید با این وضعیت تا قرار بعدی صبر کنید یا خیر.
2- آن را به عقب خم کنید.
سیم لیگاتور، سیمی است که دور براکت‌های شما پیچیده میشود، ممکن است این سیم هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن، شل شود. اگر این اتفاق افتاد، بهترین گزینه این است که سعی کنید آن را در جای خود خم کنید. از یک مداد پاک کن یا گوش پاک کن برای فشار دادن لبه سیم به جای خود استفاده کنید. اگر مشکل رفع نشد و این سیم همچنان آزارتان می‌دهد، می‌توانید از موم ارتودنسی استفاده کنید. سیم مزاحم و آزاردهنده را با پنبه یا گوش پاک کن خشک کنید. مقداری از موم را به اندازه نخود بردارید و روی سیم خشک قرار دهید و آن را به سمت پایین فشار دهید تا کل سیم را بپوشاند.
- اگر سیم باعث ایجاد زخم در دهان شما شده است، دهان خود را با آب نمک یا محلول پراکسید و آب بشویید. این کار را ۲ تا ۳ بار در روز انجام دهید و موم را روی سیم قرار دهید. دهان شما باید به‌مرورزمان بهبود یابد.
3- سیم را ببرید.
مواقعی وجود دارد که سیم شکسته داخل براکت در جای خود باقی نمی‌ماند. همچنین سیم می‌تواند پاره شود و دیگر در ناحیه‌ای که باید جا شود قرار نگیرد. در این مورد، ممکن است لازم باشد تا زمانی که بتوانید به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا سیم شکسته را تعمیر کند، سیم اضافی را ببرید (قطع کنید).
برای انجام این کار، دهان خود را باز کنید، دستمال یا مواد دیگری را زیر سیم شکسته قرار دهید تا قسمتی را که بریده‌اید را بپوشاند. از یک آینه برای هدایت حرکات خود استفاده کرده و انتهای سیم را با ناخن گیرهای تیز جدا کنید.
- اگر ناخن گیر تیز ندارید، می توانید از سیم چین یا هر ابزار مناسبی که سیم را برش می دهد نیز استفاده کنید. فقط مطمئن شوید که به طور تصادفی لب خود را نبرید.
- مطمئن شوید که هر سیمی را که قطع می کنید، بردارید. مراقب باشید سیم شکسته را قورت ندهید.
- ممکن است نتوانید تمام سیم اضافی را قطع کنید، بنابراین مراقب لبه تیز آن باشید. اگر لبه تیز همچنان باعث آزار شما میشود، می توانید از موم ارتودنسی روی آن استفاده کنید.
با براکت شکسته چقدر می‌توان ادامه داد؟
اگر براکت شکسته‌ای دارید و هیچ ناراحتی ایجاد نمی‌کند، نیازی فوری به تعمیر آن نیست. معمولاً می‌توانید چندین روز یا حتی هفته‌ها صبر کنید تا بدون هیچ گونه تأثیر منفی روی درمان، ترمیم شود.
اگر ناراحتی دارید یا نگران براکت هستید، باید با مطب متخصص ارتودنسی خود تماس بگیرید. اکثر مطب‌های ارتودنسی قرار ملاقات‌هایی را در طول روز برای تعمیر براکت در نظر می‌گیرند و می‌توانند شما را برای تعمیر براکت خود در عرض چند روز راهنمایی کنند.
شکستگی براکت یک وضعیت اورژانسی نیست و ضرورتی ندارد دقیقاً همان روز تعمیر شود. استفاده از موم یا آدامس بدون قند می‌تواند ناراحتی را تا زمانی که بتوانید یک قرار ملاقات بگیرید، از بین ببرد.
نحوه تعمیر براکت شکسته توسط متخصص ارتودنسی
تعمیر براکت‌های شکسته کاری نیست که بتوانید به تنهایی انجام دهید. حتی اگر اورژانسی نیست، باید به مطب ارتودنسی مراجعه کنید.
معمولاً قرار ملاقات تعمیر براکت یک فرایند سریع و ساده است که در اینجا اتفاق می‌افتد:
- براکت از روی سیم قوس دار برداشته میشود.
- براکت تمیز و ضد عفونی میشود.
- سطح دندان پولیش شده و هر گونه چسب براکت برداشته میشود.
- دندان برای باندینگ ارتودنسی آماده میشود (همان فرایند اولین بارگذاری بریس‌ها).
- براکت به دندان چسبانده میشود.
- سیم قوس دار دوباره فعال میشود.
کل فرایند تعمیر معمولاً فقط 5-10 دقیقه طول می‌کشد.
آیا ارتودنتیست‌ها برای شکستگی براکت‌ها هزینه‌ای دریافت می‌کنند؟
هر متخصص ارتودنسی متفاوت است و در مورد هزینه‌های خود تصمیم می‌گیرد. ما معمولاً برای براکت‌های شکسته هزینه ای دریافت نمی‌کنیم. ما درک می‌کنیم که شکستگی براکت اتفاق می‌افتد و ما برای این بازدیدها به عنوان بخشی از فرایند بریس برنامه ریزی می‌کنیم.
تنها زمانی که ممکن است برای براکت‌های شکسته هزینه در نظر بگیریم این است که تعداد براکت‌های شکسته از کنترل خارج شود. به‌عنوان مثال، اگر شما یا فرزندتان به خوردن غذاهای سفت، ترد و چسبنده (علی رغم اینکه به او گفته شده است) ادامه دهید و باعث شکسته شدن چندین براکت در یک زمان شده باشید، ممکن است دفعه بعد به شما اطلاع دهیم که هزینه دریافت میشود. خوشبختانه، این تقریباً هرگز اتفاق نمی‌افتد.
اگر دستورالعمل‌های متخصص ارتودنسی خود را در مورد بریس‌ها دنبال می‌کنید، نباید اغلب شکستگی براکت‌ها را تجربه کنید.
برای جلوگیری از شکستگی براکت‌ها چه کنم؟
اگر براکت دارید، ساده‌ترین راه برای مراقبت از براکت های ارتودنسی این است که:
- از خوردن غذاهای سفت ترد و چسبناک خودداری کنید.
- از ور رفتن و بازی با براکت یا سیم خودداری کنید.
- خودکار، مداد، یا سایر اجسام سخت را گاز نگیرید.
- هنگام ورزش از محافظ دهان استفاده کنید.
- اگر متوجه شدید که بریس‌های خود را گاز می‌گیرید، به ارتودنتیست خود اطلاع دهید.
