موم ارتودنسی یا واکس، درد ناشی از فشار سیم‌های ارتودنسی به قسمت داخلی گونه‌ها و لب‌ها را تسکین می‌دهد به همین جهت این موم برای کسانی که ارتودنسی کرده‌اند ابزار مفیدی می‌باشد. در این مقاله راجع به موم ارتودنسی، نحوه استفاده، زمان استفاده و نکات دیگری بحث خواهیم کرد که این موارد به شما در گرفتن بهترین نتایج کمک می‌کنند.
موم ارتودنسی چیست؟
موم ارتودنسی(Wax) ابزار ساده ای است که مانع برخورد سیم‌های ارتودنسی، محافظ‌ها و سایر ابزار ارتودنسی با لب‌ها، گونه‌ها یا زبان میشود. موم در طول درمان ارتودنسی، میان لبه زبر سیم ارتودنسی و بافت نرم لثه و دهان به عنوان لایه محافظ عمل می‌کند.
هنگامی که برای اولین بار سیم‌های ارتودنسی روی دندان‌های شما نصب میشوند ممکن است اذیت شوید زیرا سیم‌های ارتودنسی به قسمت داخلی گونه یا لثه فشار می‌آورند که این فشار آزار دهنده می‌باشد. بنابراین جعبه لوازم ضروری که شامل موم ارتودنسی میشود جهت تسکین درد در اختیار شما قرار می‌گیرد. همچنین شما می‌توانید واکس ارتودنسی را از اکثر داروخانه‌ها خریداری کنید حتی کلینیک دندانپزشکی که به آن مراجعه می‌کنید این موم را به طور رایگان یا با پرداخت هزینه در اختیار شما خواهد گذاشت.
بسیاری از موم‌های ارتودنسی موجود در بازار از موم زنبور عسل یا موم نخل تهیه میشوند. موم ارتودنسی غیر سمی است در صورت قورت دادن مقداری از این موم جای نگرانی نیست. بنابراین در طول شب، موم را روی سیم‌های ارتودنسی قرار دهید و در هنگام نوشیدن و غذا خوردن در طول روز به راحتی دوباره از همان موم استفاده کنید.
چطور روی سیم‌های ارتودنسی موم قرار دهیم؟
در این بخش از محتوا مراحل قرار دادن موم روی سیم‌های ارتودنسی توضیح داده شده است.
1. سیم‌های ارتودنسی را تمیز نمایید: قبل از قرار دادن موم روی سیم‌های ارتودنسی، دست‌های خود را بشویید، مسواک بزنید و نخ دندان بکشید تا اگر تکه‌های غذا در سیم‌های ارتودنسی گیر کرده خارج گردد.
2. تکه کوچکی از موم را جدا کنید: با دست‌های تمیز به اندازه یک نخود از موم را بردارید.
3. موم را به شکل گلوله‌ای کوچک درآورید: تکه‌ای از موم را بین انگشتان خود بپیچید تا صاف و نرم شود.
4. موم را روی سیم‌های ارتودنسی قرار دهید: گلوله موم را با انگشت یا یک خلال دندان تمیز روی سیم‌های ارتودنسی قرار دهید.
5. با انگشت موم را نرم نمایید: و از اینکه موم کاملا روی سیم ارتودنسی چسبیده است اطمینان حاصل کنید.
6. در صورت لزوم این کار را تکرار کنید. اگر هنوز احساس درد می‌کنید مقدار بیشتری از موم را روی سیم‌های ارتودنسی قرار دهید.
7. موم را بردارید: با انگشت یا مسواک به آرامی موم را از روی سیم‌های ارتودنسی بردارید.
8. دائما موم را عوض کنید: موم را بیشتر از دو روز روی سیم‌های ارتودنسی قرار ندهید. موم را برداشته و دائما آن را عوض کنید.
مطلب مرتبط: آیا ارتودنسی درد دارد؟ میزان درد هر مرحله ارتودنسی و کنترل درد
چه موقع روی سیم‌های ارتودنسی موم قرار دهیم؟
در صورت بروز درد روی سیم‌های ارتودنسی موم قرار دهید زیرا سیم‌های ارتودنسی به داخل دهان شما فشار می‌آورند. در ادامه چندین حالت ذکر شده که قرار دادن موم روی سیم‌های ارتودنسی در این موارد ضروری می‌باشد.
1. نصب سیم‌های ارتودنسی روی دندان‌ها برای اولین بار: وقتی برای اولین بار سیم‌های ارتودنسی روی دندان‌های شما نصب میشوند تا زمانی که دهان شما با سیم فلزی ارتودنسی سازگاری پیدا کند ممکن است کمی احساس درد کنید. قرار دادن موم روی سیم‌های ارتودنسی به تسکین درد در مراحل اولیه درمان کمک می‌کند.
2. پس از تراز کردن: پس از تراز کردن سیم‌های ارتودنسی، ممکن است دندان‌هایتان درد بگیرد و احساس کنید که لبه سیم‌های ارتودنسی تیزتر شده‌اند. در این صورت قرار دادن موم روی سیم‌های ارتودنسی به تسکین درد کمک می‌کند.
3. زمان ورزش کردن: اگر ورزش می‌کنید یا فعالیت بدنی دارید در صورت وارد شدن ضربه یا جابجا شدن سیم‌های ارتودنسی ممکن است دندان‌های شما درد بگیرد. قرار دادن موم روی سیم‌های ارتودنسی در هنگام ورزش کردن باعث می‌گردد تا از گونه‌ها و لب‌های شما محافظت شود.
4. مراسم خاص: اگر مراسم خاصی مانند عروسی یا سخنرانی در پیش دارید و نگران هستید که سیم‌های ارتودنسی شما را اذیت کنند، قرار دادن موم روی سیم‌های ارتودنسی احتمال اذیت شدن شما را کاهش می‌دهد.
تاثیرگذاری موم ارتودنسی چقدر است؟
موم برای بسیاری از درمان‌های ارتودنسی بخصوص سیم‌های ارتودنسی تازه نصب شده ابزاری کارآمد محسوب میشود. گاهی اوقات سیم‌های ارتودنسی به داخل گونه‌ها و لب‌ها فشار می‌آورند و باعث بروز التهاب و درد میشوند. قرار دادن موم باعث کاهش اصطکاک بین سیم‌های ارتودنسی و بافت‌های نرم اطراف گونه‌ها، لب‌ها یا لثه‌های شما خواهد شد.
ضمنا موم، بین سیم‌های ارتودنسی و قسمت داخلی گونه‌ها و لب‌های شما دیواره محافظی به وجود می‌آورد که این دیواره محافظ از ایجاد بریدگی، خراش و زخم دردناک جلوگیری می‌نماید و خطر عفونت را کاهش می‌دهد. اگر در حال حاضر زخمی دارید که این زخم به دلیل نصب سیم‌های ارتودنسی به وجود آمده است، استفاده از موم جهت تسکین موقت درد کفایت می‌کند. بدین طریق از ناحیه آسیب دیده حفاظت شده و از التهابات بعدی جلوگیری میشود.
موم ارتودنسی نوعی درمان موقت می‌باشد که درد لثه‌ها و بافت‌های نرم ناشی از نصب سیم‌های ارتودنسی را تسکین می‌دهد. هر موقع به موم ارتودنسی نیاز نباشد این موم به راحتی از دهان خارج می‌گردد و در صورت لزوم هر چند وقت یکبار تعویض میشود.
لازم به ذکر است که موم ارتودنسی جایگزین بهداشت دهان و دندان نمی‌شود و باید علاوه بر مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم از موم ارتودنسی نیز استفاده شود تا دندان‌ها و لثه‌های شما سالم بماند. در صورت بروز درد مزمن بهتر است درباره این موضوع با متخصص ارتودنسی خود صحبت کنید.
مطلب مرتبط: کاهش درد ارتودنسی با روشهای خانگی
چطور موم را از روی سیم‌های ارتودنسی برداریم؟
برداشتن موم از روی سیم‌های ارتودنسی مرحله‌ای ساده است که با رعایت موارد زیر امکان پذیر می‌باشد.
1. موم را نرم کنید: برای برداشتن آسان‌تر موم و نرم کردن آن، یک وعده غذای گرم بخورید یا با یک پارچه قابل شستشو به آرامی محل مورد نظر را گرم نمایید.
2. با انگشت خود به آرامی بخش کوچکی از موم را از روی سیم‌های ارتودنسی بردارید. از یک سمت دهان شروع کنید و تا سمت دیگر دهان خود، کار را ادامه دهید. مواظب باشید که سیم‌های ارتودنسی از جای خودشان درنیایند.
3. از مسواک استفاده کنید. اگر هنوز مقداری موم روی سیم‌های ارتودنسی باقی مانده است با مسواک به آرامی باقیمانده موم را تمیز کنید. با حرکت دورانی موم را نرم کرده و سپس دهان خود را با آب بشویید.
4. از نخ دندان استفاده کنید. اگر موم بین دو دندان یا پشت سیم ارتودنسی گیر کرده است، برای برداشتن موم با ملایمت از نخ دندان استفاده کنید. بین دندان‌ها یا پشت سیم ارتودنسی را نخ دندان بکشید و با حرکت اره‌ای موم را بردارید.
5. بعد از برداشتن موم، دهان خود را با آب بشویید تا باقیمانده موم پاک شود.
لازم به ذکر است که شما نباید برای برداشتن موم از روی سیم‌های ارتودنسی از وسایل برنده یا نوک تیز مانند خلال دندان استفاده کنید.
اقدامات احتیاطی در هنگام استفاده از موم ارتودنسی
به منظور حفاظت و استفاده صحیح از موم ارتودنسی، انجام اقدامات احتیاطی زیر اهمیت دارد.
1. قبل از قرار دادن موم روی دندان‌ها از خشک بودن و تمیزی دندان‌های خود اطمینان حاصل کنید. بدین ترتیب موم ارتودنسی، بهتر به سطح دندان‌ها می‌چسبد و به روکش نرم‌تری تبدیل میشود.
2. دستورالعمل‌های روی بسته موم ارتودنسی خریداری شده را خوانده و به آن دستورالعمل‌ها عمل نمایید. احتمالا محصولات مختلف دستورالعمل‌های متفاوتی برای استفاده دارند.
3. در صورت بروز درد در هنگام استفاده از موم ارتودنسی، فورا استفاده از موم را متوقف نموده و با یک دندانپزشک مشورت کنید.
4. در هنگام استفاده از موم ارتودنسی از دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی خود در این باره مشورت بگیرید، این افراد می‌توانند در خصوص بهترین شیوه استفاده از موم ارتودنسی و همچنین عوارض احتمالی استفاده از آن، اطلاعات بیشتری در اختیار شما بگذارند.
بهترین موم برای سیم‌های ارتودنسی چه نوع مومی است؟
پیدا کردن موم ارتودنسی بی‌خطر و تاثیرگذار، اهمیت دارد و نشان تجاری الزاما اهمیت ندارد. بیشتر موم‌های ارتودنسی از موم معدنی، موم زنبور عسل و موم نخل تهیه شده‌اند.
به طور کلی استفاده از انواع موم‌های ارتودنسی بی خطر است. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم یک موم ارتودنسی را انتخاب کنید که خیال شما بابت استفاده از آن راحت باشد. برای مثال، اگر به سبک گیاهخواری زندگی می‌کنید احتمالا تمایلی به استفاده از موم زنبور عسل ندارید. چنانچه در خصوص استفاده از موم هیدروکربنی نگران هستید ممکن است موم زنبور عسل انتخاب بهتری برای شما باشد.
درنهایت نوع موم مورد استفاده بیشتر به ترجیحات شخصی شما ارتباط دارد و تاثیرگذاری یا بی خطر بودن موم از اولویت کمتری برخوردار است.
سایر شیوه‌های درمان درد دهان ناشی از نصب سیم‌های ارتودنسی
برای ترمیم سیم‌های ارتودنسی شکسته از موم استفاده میشود. در صورت ترمیم نشدن سیم‌های ارتودنسی شکسته، فرد دچار درد شدید می‌گردد. اما احتمال بروز درد در سایر شرایط اضطراری وجود دارد که این شرایط به دندان مربوط نمی‌شود بنابراین استفاده از موم ارتودنسی در بهبود آن شرایط اضطراری، تاثیری نخواهد داشت.
شیوه‌های دیگر درمان درد دهان ناشی از نصب سیم‌های ارتودنسی
- نخ دندان: برای بیرون آوردن تکه‌های غذای گیر کرده بین دندان‌ها یا نواحی غیر قابل دسترس سیم‌های ارتودنسی از نخ دندان استفاده میشود.
- انبرک‌ها: از انبرک‌ها برای تراز کردن سیم‌های ارتودنسی استفاده خواهد شد. فقط قبل از اینکه انبرک را به داخل دهان ببرید اطمینان حاصل نمایید که انبرک ضد عفونی یا تمیز شده است.
- مسواک‌های بین دندانی: از مسواک‌های بین دندانی برای دسترسی به شکاف میان دندان‌ها مشابه نخ دندان استفاده میشود. همچنین از مسواک‌های بین دندانی برای تمیز کردن محتاطانه قسمت میانی سیم‌های قوس مانند، سیم‌های ارتودنسی و سایر نواحی غیر قابل دسترس استفاده خواهد شد.
- بیهوشی موضعی: ممکن است به منظور تسکین درد ناشی از نصب سیم‌های ارتودنسی به خصوص در مراحل اولیه درمان داروهای بیهوشی موضعی مانند اورابیس و اوراژل به کار گرفته شود. احتمالا این داروهای بیهوشی، درد برخی از بریدگی‌ها یا زخم‌های دهانی را به طور موقت تسکین می‌دهد.
- داروهای مسکن بدون نسخه: احتمالا برای تسکین درد سیم‌های ارتودنسی تازه نصب شده از داروهای ادویل، تایلنول، آلو و سایر داروهای مسکن بدون نسخه استفاده میشود. ضمنا ممکن است این داروها در مراجعات بعدی پس از محکم کردن سیم‌های ارتودنسی قابل استفاده باشند.
- شستشو با آب نمک ولرم: شستشو با آب نمک ولرم احتمالا در تسکین درد موثر است. اگر زخم‌هایدهانی یا بریدگی‌ها به دلیل نصب سیم‌های ارتودنسی ایجاد شده باشد شستشو با آب نمک ولرم ممکن است در مبارزه با باکتریهای مضر تاثیرگذار واقع شود. (یک قاشق چای خوری نمک را با 236 سی سی آب ولرم مخلوط کنید.)
مطلب مرتبط: شکستن براکت و سیم ارتودنسی: نحوه تعمیر و هزینه
تا چه مدت می‌توانید موم را روی سیم‌های ارتودنسی قرار دهید؟
شما نمی‌توانید موم ارتودنسی را مدت زیادی در دهان خود قرار دهید. موم ارتودنسی باید دوبار در روز تعویض شود. اگر موم شل شده است فورا آن را تعویض کنید. چنانچه موم ارتودنسی را بیشتر از یک روز در دهان خود نگه دارید احتمال رشد باکتری و کرم خوردگی در دهان شما افزایش می‌یابد. زیرا تکه‌های غذا روی موم ارتودنسی گیر می‌کنند. بهترین راه این است که بعد از خوردن غذا و مسواک زدن، موم ارتودنسی را روی دندان‌های خود قرار دهید.
موم ارتودنسی را از کجا تهیه نماییم؟
در گوگل عبارت موم ارتودنسی را جستجو نمایید تا فهرستی از مکان‌ها نمایش داده شود. احتمالا موم ارتودنسی را در اکثر داروخانه‌ها پیدا می‌کنید. شما می‌توانید موم ارتودنسی را به صورت اینترنتی از سایت های فروش آنلاین محصولات بهداشتی قابل اطمینان خریداری کنید. قیمت موم‌های ارتودنسی بسته به نشان تجاری و نوع مومی که انتخاب می‌کنید متفاوت است. بنابراین قبل از خرید، قیمت محصولات را با هم مقایسه کنید.
نتیجه گیری
استفاده از موم‌های ارتودنسی اعم از موم زنبور عسل یا موم نخل در روند درمان ارتودنسی اجباری نیست. این موم به عنوان درمان موقت برای تسکین درد در نظر گرفته شده است. با گذشت زمان بافت‌های نرم لثه در برابر فشار مقاوم خواهند شد. احتمالا الاینرهای شفاف کمتر از سیم‌های ارتودنسی باعث بروز درد میشوند.
در ضمن، شما می‌توانید موم ارتودنسی را روی دندان شکسته قرار دهید. موم ارتودنسی از زخم شدن زبان یا درون دهان جلوگیری می‌کند.
یادتان باشد که موم یک راه حل موقت برای تسکین درد ناشی از نصب سیم‌های ارتودنسی است. در صورت بروز درد یا ناراحتی شدید، بهتر است موضوع را با متخصص ارتودنسی خود مطرح نمایید.
