باندهای ارتودنسی یا باند مولر در واقع حلقه هایی هستند که در فرآیند ارتودنسی، اطراف دندانهای آسیا را در بر میگیرند. باندهای ارتودنسی نقش یک لنگر را برای سیم کمانی یا سیم ارتودنسی ایفا میکنند. تمام افراد به باند ارتودنسی نیاز ندارند، اما در صورتی که به باند نیاز داشتید، باید حواستان به حفظ وضعیت آنها باشد تا لق نشوند یا به دندانها آسیب نرسانند.
باندهای ارتودنسی از جنس استیل ضد زنگ هستند و برخلاف براکتهای ارتودنسی که فقط روی دندان چسبانده میشوند، به طور کامل دندان را احاطه میکنند. این باندها پس از نصب، با سیمان دندانپزشکی در جای خود محکم میشوند.
باندهای ارتودنسی ممکن است دارای قلاب باشند که برای اتصال الاستیکها یا فنرهای فورسوس (که برای اصلاح اوربایت با ارتودنسی کاربرد دارد) استفاده میشود. برخی دیگر دارای یک بخش تونل مانند هستند که میتوان سیم کمانی را از داخل آن عبور داد. همانطور که سیم کمانی به تدریج کوتاه میشود، تراز و فاصله بین دندانها تصحیح میشود.
باندهای ارتودنسی را نباید با رابر باند که برای اصلاح ناهنجاریهای بایت، بین دندانهای فک بالا و پایین اتصال ایجاد میکند، یا لیگاتورهای الاستیک که برای محکم کردن سیم کمانی روی براکتها استفاده میشود، اشتباه گرفت.
موارد مصرف
برای درمان ارتودنسی، همه افراد نیازی به باندهای ارتودنسی ندارند. برخی از افراد فقط به براکتها و سیمهای کمانی برای دستیابی به اصلاح مورد نظر نیاز دارند.
باندهای ارتودنسی در درجه اول برای کسانی که به اصلاح اساسی بایت و یا همراستایی دندانها نیاز دارند، استفاده میشود. همچنین ممکن است برای وسایل ارتودنسی خاص که نیاز به اتصال به باندها دارند، مورد استفاده قرار گیرند. این موارد شامل شکاف بین دندانی زیاد، ناهنجاریهای شدید بایت، افراد با سن بالاتر و کسانی که دارای ساختار استخوانی با انعطاف کمتری هستند، میشود. بسته به میزان گستردگی اصلاح، ممکن است دو یا چند باند مورد نیاز باشد.
این باندها اغلب برای کودکانی که دندانهایشان به طور کامل رشد نکرده است، انتخاب ایدهآلی است، زیرا دندانها را بهتر جدا میکند. همچنین برای دندانهایی با پرکردگی زیاد (ایجاد یک پایه پایدارتر از براکت چسبانده شده است) یا افرادی که برای اصلاح اوربایت به هدگیر نیاز دارند (نقطه اتصال محکمتری را ایجاد میکند) گزینه مناسبی است.
مزایا و معایب
باندهای ارتودنسی خطر ابتلا به بیماری پریودنتال (لثه) و پوسیدگی دندان را افزایش میدهد. از آنجایی که دندان به طور کامل احاطه شده است، هر غذایی که بین باند و دندان گیر کند تا زمانی که منجر به آسیب نشود، قابل تشخیص نیست.
مراقبت روزانه مناسب از دندانها میتواند به کاهش خطر کمک کند، اما به طور کامل خطر آن را از بین نمیبرد.
مراحل باندینگ ارتودنسی و نصب
برای نصب باند ارتودنسی به دو نوبت مراجعه جداگانه نیاز است. هدف از مراجعه اول این است که اطمینان حاصل شود که فضای کافی در اطراف دندان وجود دارد که باند به راحتی در آنجا قرار بگیرد. هدف از مراجعه نوبت دوم نصب و چسباندن باندهای ارتودنسی در جای خود است.
مراجعه اول
قبل از شروع کار، ارتودنتیست یک قالب دندانی و یا یک مدل دیجیتالی از دندانهای شما ایجاد میکند تا اندازه باندها به درستی مشخص شود. قالبگیری دندان معمولاً با مواد و سینی قالبگیری به شکل دندانهای بالا و پایین انجام میشود.
هنگامیکه سینی در جای خود فشرده میشود، ماده قالبگیری اجازه میدهد تا سفت شود. سپس، از این قالب برای ایجاد یک ماکت گچی از دندانهای شما استفاده میشود. همچنین مدل دیجیتال را میتوان با اسکن مستقیم دندانها با اسکنر داخل دهانی یا با اسکن ماکت ساخته شده از روی دندانها ساخت.
پس از شستشو و تمیز کردن دهان، متخصص ارتودنسی با استفاده از یک انبر، شروع به قرار دادن جداکنندههای الاستیک بین دندانهای شما میکند. این فرآیند نیازی به بیهوشی ندارد و ایجاد درد نمیکند، اما ممکن است به نظر برسد که دانهای بین دندانها گیر کرده است. بسته به اینکه ارتودنتیست قصد دارد چند باند نصب کند، ممکن است چندین جداکننده مورد نیاز باشد.
پس از قرار دادن جداکنندهها، باید از کشیدن نخ دندان، خوردن غذاهای چسبنده یا جویدن آدامس تا یک هفته خودداری کنید. اگر هر گونه دردی ناشی از افزایش فشار بین دندانهای خود احساس کردید، میتوانید از مسکنهایی مانند تایلنول (استامینوفن) یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ادویل (ایبوپروفن) استفاده کنید.
مراجعه دوم
مراجعه دوم حدود یک هفته بعد برنامهریزی میشود. بر اساس قالب گیری دندانها، متخصص ارتودنسی باندهایی با اندازه مناسب برای هر دندان تهیه میکند.
پس از برداشتن جداکنندههای الاستیک، هر باند به صورت آزمایشی نصب میشود. باند به آرامی در موقعیت خود فشار داده میشود و ابزاری به نام “بایت استیک” روی باند قرار میگیرد. از شما خواسته میشود که گاز بگیرید و باند را در جای خود فشار دهید.
هنگامیکه متخصص ارتودنسی از درستی سایزبندی اطمینان حاصل کرد، باندها برداشته میشود. دندانهای شما پولیش میشوند و باندها مجدداً با استفاده از سمان دندانپزشکی در جای خود قرار میگیرند. باندها تا زمانی که درمان کامل شود، حدود 12 تا 18 ماه در همانجا باقی میمانند.
مراقبتها
یکی از شکایات رایج در مورد باندهای ارتودنسی این است که با گذشت زمان ممکن است شل شوند. از آنجایی که قرار نیست سمان دندانپزشکی دائمی باشد، هر فشار شدیدی که بر روی دندان آسیا وارد شود میتواند باعث ترک خوردگی و شل شدن سمان شود. این موضوع بر روی مینای دندان تاثیری نمیگذارد، اما ممکن است باند و به همراه آن، ساختار بریسها را شل کند.
برای جلوگیری از ایجاد فشار بر روی سمان باند به نکات زیر توجه کنید:
- از گاز زدن یخ، آبنباتهای سفت، دانههای ذرت بو داده، آجیلها، غذاهای منجمد و چیزهایی مانند پنجه خرچنگ یا بال مرغ خودداری کنید.
- از آبنباتهای چسبنده مانند کارامل یا تافی که میتواند بین دندانها گیر کرده و اجزای دستگاه ارتودنسی را از جای خود خارج کند، خودداری کنید.
- از جویدن خودکار یا مداد خودداری کنید.
- اگر مستعد دندان قروچه در شب هستید، یک بایت پلیت، که با نام نایت گارد (محافظ دندان قروچه) نیز شناخته میشود، تهیه کنید.
برای تمیز نگه داشتن باندها و جلوگیری از پوسیدگی دندان، حتماً بین هر وعده غذایی مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.
از خمیردندان سفید کننده استفاده نکنید، زیرا پس از برداشتن براکتها و باندها، نقاط یا لکههای تیره باقی میماند. اگر میخواهید از لکهدار شدن اجزای سرامیکی یا پلاستیکی جلوگیری کنید، بهترین کار این است که از خوردن قهوه، چای، شراب قرمز و سس گوجه فرنگی خودداری کنید. پس از هر بار مسواک زدن، مسواک خود را کاملاً بشویید و هر یک ماه مسواک خود را تعویض کنید.
استفاده از نخ دندان میتواند سادهترین راه حل باشد زیرا ذرات غذا را از بین شکافهای دندانها بیرون میآورد. پس از آن، از یک دهانشویه ضد عفونی کننده استفاده کنید.
همچنین هنگامیکه برای اولین بار بریسها در دهان قرار میگیرند و پس از آن با هر بار تنظیم بریسها، باید آب نمک غرغره کنید. این کار میتواند به کاهش التهابی که معمولاً در هنگام آسیب به بافتها ایجاد میشود، کمک کند.
در صورت شل شدن باند چه باید کرد
اگر باند ارتودنسی شل شد، اولین کاری که باید انجام دهید این است که با متخصص ارتودنسی خود تماس بگیرید. برخلاف یک براکت شل شده که به سیم کمانی متصل میماند، یک باند شل شده میتواند کاملاً جدا و منجر به خفگی شود.
اگر ارتودنتیست نمیتواند فوراً شما را ببیند، سعی کنید باند را با انگشتان یا یک موچین تمیز بردارید. میتوانید از یک دوست نیز کمک بگیرید. با دندان رفتاری خشن نداشته باشید و از نیروی بیش از حد استفاده نکنید.
اگر توانستید باند را بردارید، آن را در یک کیسه پلاستیکی قرار دهید و در مراجعه بعدی نزد دندانپزشک خود ببرید. اگر سیم ارتودنسی شل شده شما را اذیت میکند، با استفاده از یک ناخنگیر استریل، آن را تا حد امکان از مجاورت براکت کناری ببرید و مراقب باشید که آن را قورت ندهید. اگر نمیتوانید باند را بردارید و ارتودنتیست تا روز بعد نمیتواند شما را ببیند، در صورتیکه احتمال میدهید باند در طول شب جدا شود، به یک کلینیک مراجعه کنید. سپس، هر زمان که امکانپذیر بود، میتوانید باند را جایگزین کنید.