رعایت نکات بهداشتی در نظافت دندان ارتودنسی شده بسیار مهم و قابل توجه است. در هنگام ارتودنسی مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به صورت مداوم بسیار اهمیت دارد. اگر قبلا این کار را نکرده اید در ابتدا این کار می‌تواند کمی برایتان سخت باشد. خوشبختانه با به وجود آوردن تغییرات جزئی در نحوه مسواک زدن و نخ دندان کشیدن معمولی خود زود به آن عادت خواهید کرد. این مقاله شما را مرحله به مرحله در آموزش مسواک زدن صحیح و نخ دندان کشیدن دندان ارتودنسی شده راهنمایی می‌کند. بنابراین شما می‌توانید لبخند سفید، تمیز و سالم داشته باشید.
مسواک زدن دندان ارتودنسی شده
1. قسمت بیرونی دندان‌های خود را مسواک بزنید.
هنگامی که لبخند می‌زنید قسمت جلویی دندان‌های شما دیده میشود. فراموش نکنید پلاکی را که در امتداد بخشی از دندان‌هایتان در نزدیک خط لثه است بردارید.
- از بیرون دندان‌های پایینی تان شروع کنید. دندان‌هایتان را روی هم بگذارید. مسواک را روی دندان‌هایتان به سمت جلو و عقب حرکت دهید در حالی که به تدریج مسواک را روی دندان‌های پایینی تان حرکت می‌دهید مطمئن شوید که به همه دندان‌های آسیا عقبی خود دسترسی دارید. در صورت لزوم تف کنید.
- حالا قسمت بیرونی دندان‌های بالایی تان را مسواک بزنید در حالی که هنوز دندان‌هایتان را روی هم گذاشته اید به آرامی و با حرکات دایره وار مسواک بزنید. مطمئن شوید که مسواک را هم روی همه دندان‌های جلویی تان و هم به سمت قسمت خارجی دندان‌های آسیا عقبی خود حرکت می‌دهید. اگر کمی دهانتان را باز کنید ممکن است دسترسی به انتهای دهانتان آسانتر باشد.
- چنانچه از یک مسواک معمولی استفاده می‌کنید مسواک را هم به سمت خط لثه خود و هم به سمت بالای دندان خود کج کنید. این کار کمک می‌کند تا اگر تکه های غذا به صورت مستقیم در بالا یا پایین براکت شما گیر کرده بیرون بیاید. با حرکات دایره وار کوچک بریس‌ها ( سیم‌های ارتودنسی) را مسواک بزنید. هر براکت را حداقل به مدت 25 تا 30 ثانیه مسواک بزنید. ضمنا شما می‌توانید از مسواک بین دندانی برای مسواک زدن قسمت‌های بالایی براکت‌های خود استفاده کنید. بیشتر مسواک‌های بین دندانی در داخلشان سوراخ دارند که دیدن این سوراخ ها دشوار است. بنابراین تلاش کنید تا مسواک بین دندانی خود را به سمت پایین هر براکت حرکت دهید.
2. قسمت داخلی دندان‌های خود را مسواک بزنید.
مسواک را به سمت جلو، عقب، بالا و پایین و سپس با حرکات دایره وار به سمت داخل دندان‌های بالایی و پایینی خود حرکت دهید. معمولا در هنگام ارتودنسی مسواک زدن قسمت‌های داخلی دندان‌های شما خیلی آسان تر است زیرا این قسمت از دندان‌های شما با بریس (سیم‌های ارتودنسی) پر نشده است.
3. تاج دندان‌های خود را مسواک بزنید.
مسواک خود را به صورت عمودی بین شکاف‌های دندان‌های خود بچرخانید. مسواک را به سمت عقب و جلو حرکت دهید و از حرکت دایره وار نیز استفاده کنید. این کار به دسترسی یافتن به شکاف های سخت که حاوی جرم و ذرات غذا هستند کمک می‌کند.
4. به بخش‌های دیگر دهان خود توجه کنید.
دهان شما پر از جرم و پلاک است که موجب تشدید ورم لثه ها میشود. شما باید مسواک بزنید و لثه ها، گونه ها و همچنین زبان خود را ماساژ دهید. قبل از شروع در صورت لزوم تف کنید.
- با مسواک خود به آرامی لثه های بالا یا پایین را مسواک بزنید. مسواک زدن را به سمت براکت‌ها به صورت افقی و به آرامی انجام دهید.
- سپس مسواک را 180 درجه بچرخانید تا روبروی گونه شما قرار گیرد. مسواک زدن گونه سخت تر است. اگر مسواک زدن گونه برایتان خیلی سخت است آن را با دست دیگر خود محکم بگیرید. تف کنید.
- مسواک را به سمت پایین بچرخانید و قسمت نرم کف دهان و لثه ها را در جایی که زبان شما قرار دارد مسواک بزنید. قسمت تحتانی زبان خود و سپس کام دهان خود را مسواک بزنید.
- در نهایت زبان خود را بیرون آورید و آن را مسواک بزنید. مطمئن شوید که از طریق دهانتان نفس می‌کشید در غیر این صورت حالت تهوع به شما دست خواهد داد. تف کنید و دهان و مسواک خود را بشویید.
5. دندان‌هایتان را بررسی کنید.
آیا دندان‌هایتان تمیز به نظر می‌رسند؟ اگر جرم یا غذا روی دندان‌هایتان دیدید مسواک شسته شده خود را بیرون بیاورید و آن قسمت را مسواک بزنید. اگر دوست دارید آن قسمت‌ها را به هر طریقی که می‌خواهید سریع مسواک بزنید تا آن جرم ها از بین بروند.
6. مسواک خود را انتخاب کنید.
البته که مسواک معمولی موثر خواهد بود. اما ممکن است شما مسواک برقی را که برای تمیز کردن اطراف بریس ( سیم های ارتودنسی) طراحی شده است در نظر داشته باشید. مطمئن شوید که میزان فشار مناسب را به کار گرفته اید. اجازه دهید تا سر مسواک کاملا بچرخد. این کار باعث تمیزی موثرتر دندان‌هایتان و صرفه جویی در زمان شما میشود.
- از مسواک بین دندانی با سر زاویه دار استفاده کنید تا مسواک در اطراف بریس های شما قرار گیرد. مسواک بین دندانی برند oral B یک برس مثلثی با سر قابل تعویض دارد که خیلی خوب کار می‌کند.
- اگر در هنگام ارتودنسی مسواک برقی معمولی را انتخاب می‌کنید این را بدانید که مسواک زدن ماهرانه دهانتان کار بسیار سختی خواهد بود. ضمنا احتمال دارد موی برس مسواک خیلی زودتر ساییده شود. زیرا موهای برس مسواک در بریس های شما گیر خواهد کرد.
- اگر از مسواک معمولی استفاده می‌کنید لازم است تا دندان‌هایتان را با زاویه هم به سمت بالا و هم به سمت پایین مسواک بزنید تا بریس‌هایتان خوب تمیز شوند.
- یادتان باشد که دندان‌هایتان چند طرف دارد. سمت خارج ( نزدیک گونه یا لب)، سمت داخل ( روبروی زبانتان)، تاج ( روی دندان‌های پایینی). این قسمت از دندان، بالای دهان شما و روی دندان‌های بالایی تان قرار دارد همان قسمتی که روبروی زبانتان است. همه طرف دهانتان باید تمیز شود. بنابراین یک مسواک کوچک و قابل انعطاف تهیه کنید که به راحتی در اطراف دهانتان حرکت کند.
نخ دندان کشیدن دندان ارتودنسی بعد از مسواک زدن
1. دهانتان را بشویید.
اگر قبل از مسواک زدن دندان‌هایتان مقداری آب در دهانتان غرغره کنید می‌تواند موثر باشد. تف کنید و دوباره این کار را تکرار کنید. این کار باعث میشود تا بعضی از قسمت‌های نرم تر غذا از دهانتان بیرون بیاید.
- وقتی روکش بریس‌هایتان را عوض کرده اید آب گرم می‌تواند موهای برس مسواک را نرم کند و درد را تسکین دهد. یادتان باشد که محکم مسواک نزنید. در این صورت بریس‌هایتان آسیب می‌بینند.
2. دندان‌هایتان را نخ دندان بکشید.
در هنگام ارتودنسی نخ دندان کشیدن کار سختی به نظر می‌رسد. ممکن است شما پلاکرها را مانند نخ دندان روی یک چوب، نخ دندان‌های ارتودنسی یا واتر فلوسر ها در نظر بگیرید. این ابزار خیلی سریع تر و راحت تر از نخ دندان‌های معمولی قابل استفاده هستند و در بیشتر مغازه ها قابل خریداری هستند.
- یک تکه نخ دندان بلند بردارید. ( به اندازه 18 اینچ یا 46 سانتی متر). نخ دندان را دور انگشت اشاره هر دست خود ببندید و آن را بین شکاف هر دندان حرکت دهید. به جای اینکه مستقیم نخ دندان بکشید سعی کنید نخ را دور هر طرف دندان‌هایتان به شکل C دولا کنید. این کار همه جرم هایی را که آنجا گیر کرده بیرون می‌کشد. اگر سیم‌های ارتودنسی تکمیلی دارید تقریبا نخ دندان کشیدن قسمت‌های تحتانی یا مجموعه های دوتایی سیم‌های ارتودنسی غیر ممکن است. پس همانطور که توضیح داده شد، نخ دندان را در شکاف دندان به سمت پایین بکشید. به هر حال، اگر سیم‌های ارتودنسی تکمیلی ندارید پیشنهاد میشود که نخ دندان را در قسمت تحتانی یا بالای سیم‌های ارتودنسی خود بکشید. زیرا این کار برای از بین بردن ورم لثه و تمیز کردن دندان‌هایتان موثرترین راه است.
- استفاده از واتر فلوسر را مد نظر قرار دهید. واتر فلوسر وسیله ای است با یک دهانه آبی برقی ایده آل برای افرادی که ارتودنسی کرده اند. این وسیله مانند نخ دندان عمل کرده و در شکاف‌هایی که مسواک‌ها به آن نمی‌رسند نفوذ کرده و مواد غذایی و جرم ها را از بین می‌برد.
3. از دهان شویه استفاده کنید.
بعد از نخ دندان کشیدن طبق دستورالعمل به اندازه یک سر انگشت از دهان شویه را در دهان خود بگذارید و آن را به مدت 30 ثانیه غرغره کنید. از دهان شویه ای استفاده کنید که کیفیت داشته باشد و به از بین بردن ورم لثه کمک کند.
- شست و شو با دهان شویه دارای فلوراید هم ممکن است موثر باشد. این محلول می‌تواند به شکاف هایی نفوذ کند که مسواک به آن نمی‌رسد و از کرم خوردگی دندان‌ها جلوگیری کند.
- سعی کنید محفظه واتر فلوسر خود را با نیمی از دهان شویه و نیمی آب پر کنید. این کار باعث میشود تا دهان شویه به درون شکاف‌های دندان‌های شما نفوذ کند. ● دهان شویه را تف کنید و با مقداری آب گرم سریع دهانتان را بشویید.
4. دو بار در روز آب نمک غرغره کنید.
یک بار صبح و یک بار بعد از ظهر آب نمک غرغره کنید. اگر دهانتان زخم باشد ممکن است غرغره کردن در ابتدا کمی باعث سوزش شود. اما این کار می‌تواند زخم های سطحی دهان را تسکین دهد. ضمنا انجام این کار می‌تواند از کرم خوردن دندان‌ها هم جلوگیری کند.
5. قبل و بعد از مسواک زدن مسواکتان را بشویید.
آخرین کاری که شما باید انجام دهید این است که شرایط لازم را برای ورم لثه با باکتری‌ها و ذرات غذایی که روی مسواکتان باقی مانده مهیا کنید. همیشه مسواک خود را زیر آب گرم بشویید. انگشت خود را روی موهای برس مسواک به سمت بالا و پایین بکشید تا ذرات غذای باقیمانده از دفعه قبل پاک شود.
- مسواک خود را کاملا صاف بگذارید تا مسواک در اثر گردش هوای محیط به طور کامل خشک شود. ● مسواک‌های خود را در دهان شویه کلرهگزیدین فرو ببرید تا جرم های آنها از بین برود.
مراقبت های بعد از مسواک زدن هنگام ارتودنسی
1. مسواک های خود را دائم تعویض کنید.
پیشنهاد میشود که هر سه ماه یکبار یا زودتر مسواک خود را عوض کنید. اگر موهای برس مسواک ساییده شده است زودتر مسواک را تعویض کنید. هنگامی که موهای برس مسواک فرسوده می‌شوند مسواک دندان‌هایتان را به خوبی تمیز نمی‌کند.
- اگر مسواک بین دندانی دارید باید اغلب اوقات سر آن را تعویض کنید. اگر متخصص ارتودنسی جایگزین سری این مسواک را به شما نداده است سری این مسواک‌ها در بعضی از مغازه ها موجود است. اگر یکی از این سری‌های مسواک را همراه خود داشته باشید خوب است.
2. به آنچه که می‌خورید توجه کنید.
بهترین راه برای جلوگیری از خراب شدن دندان‌هایتان این است که از خوردن غذایی که باعث آسیب به دندان‌ها یا بریس‌هایتان میشود خودداری کنید و با نحوه مراقبت از بریس ارتودنسی آشنا باشید.
- از خوردن غذاهایی که جویدن آنها سخت است مانند سیب، تافی، کارامل، بلال، چوب شور سفت، ذرت بو داده، آجیل، هویج یا نان بیگل (یک نوع نان شیرینی حلقوی) خودداری کنید.
- یخ یا آدامس بادکنکی نجوید.
- شکر کمتری مصرف کنید یا به طور کل از مصرف شکر خودداری کنید. غذاهای شیرین و نوشابه های گازدار باعث پوسیده شدن دندان‌هایتان می‌شوند و روی دندان‌هایتان پلاک ایجاد می‌کنند. همین مسئله به ورم لثه منجر میشود.
3. یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید.
ویتامین‌ها و مواد معدنی در یک رژیم سالم که سرشار از فیبر، پروتئین، چربی‌های خوب و مقداری کربوهیدرات است یافت میشود. این به شما در مبارزه و از بین بردن ورم لثه کمک می‌کند. به طور کلی خوب خوردن باعث حفظ سلامتی میشود. خوب خوردن به اندازه سلامتی اهمیت دارد. به دنبال مواد مغذی باشید. به دنبال غذاهای حاوی فیبر بالا مانند شاه توت، غلات دارای سبوس، موز، سبزیجات، کدو و سایر میوه های نرم باشید.
برای اطلاعات بیشتر مطالعه مقاله چگونه با ارتودنسی غذا بخوریم؟ | رژیم غذایی در ارتودنسی توصیه میشود.
4. بعد از هر غذا دندان‌هایتان را مسواک بزنید.
ممکن است این کار کمی آزاردهنده به نظر برسد اما انجام آن ضروری است. التهاب لثه دندانی در 48 ساعت ایجاد میشود. این التهاب می‌تواند در اثر مسواک نزدن، نخ دندان نکشیدن یا استفاده از روش نامناسب ایجاد شود. همچنین مسواک نزدن بعد از غذا خوردن می‌تواند باعث ایجاد لکه روی دندان‌هایتان شود هنگامی که بریس‌هایتان را برمی‌دارید.
5. جرم گیری منظم دندان‌هایتان را به متخصص بهداشت/ متخصص ارتودنسی تان بسپارید.
شما باید حداقل سالی یکبار معاینه شوید و جرم گیری دندان‌هایتان را انجام دهید. اگر خونریزی لثه یا سابقه ورم لثه دارید باید این کار را زود به زود انجام دهید. اگر می‌توانید بعد از بستن بریس‌هایتان نزد متخصص ارتودنسی خود بروید. به احتمال زیاد شما مجبور هستید پاکسازی با آب را انجام دهید. زیرا گاهی وقت‌ها دست بردن در ابزار ارتودنسی برای متخصصان بهداشت سخت است.
- استفاده از آب به جای هر نوع آلت نوک تیز توسط پرسنل برای کسانی که تورم لثه دارند بسیار موثر است. از پرسنل بخواهید تا اگر می‌توانند از افشانه آب استفاده کنند یا پولیش فشار هوا را انجام دهند که حاوی بی کربنات سدیم (جوش شیرین) است.
